mimkemal

Tıbba Adanmış Hayatlar | Mim Kemal Öke

Bilim için, tutkuyla, geçmişten geleceğe köprüler kurmaya değer!

 

Nobel İlaç Tıbba Adanmış Hayatları, SUNAR.

 

 

İNTRO

 

‘Tıbba Adanmış Hayatlar’ın her bölümünde, Türkiye Tıp tarihinden, mesleği adeta inşa etmiş doktorların ve bilim insanlarının hikayelerini paylaşıyoruz.

Onları hem alana yaptıkları katkılarla hem de hiç bilmediğimiz yönleriyle tanıyoruz.

 

Gelin, podcastimizin bu bölümünde, ilk Türkçe beyin cerrahisi kitabını yazan, Ordinaryüs Prof. Dr. Mim Kemal Öke’yi hatırlayalım.

 

Mim Kemal Öke’nin Atatürk’ün hekimlerinden biri olduğunu biliyor muydunuz?

 

METİN

(1) Mim Kemal Öke, 1884 yılında İstanbul’da doğdu. Tıbba meyilli bir ailede büyüdü. Babası Ali Efendi, Haydarpaşa Askeri Hastanesi Cerrah Okulundan mezun olduktan sonra ticarete yönelmişti. Kardeşi Nazım Öke de bir doktordu.

Mim Kemal Öke ilkokulu Samsun’da, ortaokulu İstanbul’da Toptaşı Askeri Rüştiyesi’nde ve liseyi Kuleli Askeri Tıbbiye İdadisi’nde tamamladı. Yüksek öğrenimine Askeri Tıbbiye’de devam etti ve 1910 yılında “tabip yüzbaşı” rütbesi ile buradan mezun oldu.

……………………………………………………………………………………

 

 

(2) Gülhane Askeri Tıp Okulu’nun Röntgen ve Cerrahi şubelerinde staj yaptı, bu alanda açılan kurslara katıldı. Gümüşsuyu Askeri Hastanesi röntgen mütehassıslığına tayin edildi. Ancak O’nun tutkusu cerrahi alanı idi.

Gülhane Hastanesi Cerrahi kliniği şefi Wieting Paşa’nın yanında cerrahi asistanlığı yapmaya başladı. Asistanlığı sırasında, yeteneğiyle, Türkiye’de modern cerrahinin öncülerinden Prof. Dr. Cemil Topuzlu’nun dikkatini çekti ve takdirini topladı.

Wieting Paşa, Trablusgarp savaşının da başlamasıyla, O’nu harp cerrahisi hakkında bilgi edinmesi için, 1911 yılında, Derne cehpesine röntgen mütehassısı olarak gitmeye teşvik etti. Savaş bitiminde İstanbul’a döndüğünde ülke bu kez Balkan Savaşı’na girmişti. Bu dönemde önce Gelibolu’ya gönderildi sonrasında Gümüşsuyu Hastanesine operatör ve röntgen mütehassısı olarak tayin edildi.

……………………………………………………………………………………

 

(3) Öke, Kurtuluş savaşı 1923 yılında sona erene dek, ordunun cerrahı olarak sadece on binlerce askere müdahale etmekle kalmadı salgın hastalıklara karşı da mücadele verdi.

1914-1918 Çanakkale muharebeleri sırasında ağır yaralananlara ayrılan 1200 yataklı Gümüşsuyu Hastanesi’nde 3500 yaralının tedavisini üstlendi. Kendisi bu dönemde bulaşıcı hastalıklarla mücadele amacıyla kurulan Sâri Hastalıklarla mücadele Teşkilatının da başındaydı. Orduda baş gösteren salgın hastalıkları başarıyla önledi.

Kurtuluş Savaşının başlamasıyla 1919’da Ankara’daki Cebeci Merkez Hastanesinde operatör olarak çalışmaya başladı.

1922 yılında, Sakarya meydan muharebesi sırasında ise, Isparta’da ağır yaralılar için kurulan Kızılay hastanesinin başhekimliğini ve operatörlüğünü yaptı. Savaş sonuna kadar Isparta’da kaldı; bu dönemde yaygın görülen guatr hastalığının tedavisi için Isparta ve çevresinde bir de sağlık seferberliği başlattı. Kadın ve çocuk hastalıklarının zamanında müdaheleyle tedavi edilmesini sağladı. Hatta başarılı çalışmalarından dolayı kendisine Isparta fahri hemşeriliği verilmişti.

1923’te Kurtuluş savaşı’nın sona ermesinden sonra Gülhane Askeri Tatbikat Mektebi birinci hariciye şefliğine profesör olarak atandı ve emekli olana kadar bu görevi sürdürdü. ……………………………………………………………………………………

 

(4) Mim Kemal Öke, Atatürk’ün hayatının çeşitli dönemlerinde onunla hekim olarak ilgilendi. Vefatının öncesinde durumunun ağırlaşmasıyla birlikte ilk iki karın ponksiyonunu gerçekleştirdi. Atatürk’ün ölüm raporunu imzalayan hekimler arasında Öke de vardı.

……………………………………………………………………………………

 

(5) Öke 1941 yılında, Tabip Albay rütbesi ile ordudan ve öğretim üyeliğinden emekli olduğunda kendisi için o yıl Gülhane Hastanesinde bir veda töreni düzenlendi.

Emekliliğin ardından mesleğine 5 yıl daha serbest operatör olarak İstanbul’da devam etti. 1946-1950 yıllarında ise siyasete atıldı. Cumhuriyet Halk Partisi’nden İstanbul Milletvekili seçildi ve 1950 yılına kadar Türkiye büyük millet meclisi azası olarak görev yaptı.

……………………………………………………………………………………

 

(6) Öke’nin parmaklarında, özellikle savaş yıllarında hasta ve yaralıların radyoterapisi ile yoğun olarak uğraştığı için, radyodermatit gelişmişti. Tedavi için hasta parmaklarına zaman zaman amputasyon yapıldı. Son operasyondaki anestezi komplikasyonu sonucunda, ani kalp durması sebebiyle, Şişli Sıhhat Yurdu’nda, 30 Ocak 1955 tarihinde vefat etti.

Ailesinin yaşadığı semt olan Nişantaşı’ndaki Eytam Caddesi’ne Öke’nin vefatının ardından Mim Kemal Öke Caddesi adı verilmiştir.

……………………………………………………………………………………

 

 

 

KAPANIŞ

Serimizin bu bölümünde Türkiye’de cerrahi ve radyoloji alanlarının mühim ismi, hayatı boyunca her zaman daha iyisini yapmak istemesiyle nam salan, mesleğini çok ağır şartlarda yerine getirmiş ve sonucunda parmaklarını ve hatta hayatını yitirmiş bir bilim insanını, Ordinaryüs Prof. Dr. Mim Kemal Öke’yi hatırladık.

On binlerce ameliyat yaparak hastalarına şifa vermiş, sivil ve askeri çok sayıda cerrahı yetiştirmiş ilk Türkçe beyin cerrahisi kitabını yazan Mim Kemal Öke, geçmişin değil geleceğin doktorlarından.

 

 

 

Bilim için, tutkuyla, geçmişten geleceğe köprüler kurmaya değer!

Nobel İlaç Tıbba Adanmış Hayatları, SUNDU.

•••

Daha iyi bir kullanıcı deneyimi sunmak ve hizmetlerimizi daha etkin sunmak için, üçüncü kişilere ait olanlar da dahil, çerezler ve benzer teknolojiler kullanmaktayız. Detaylı bilgi için Gizlilik Politikası’nı ve Çerez Politikası’nı. inceleyebilirsiniz.