Hormonların Ritmi: Adet Öncesi Dönem Sendromu (Premenstruel Sendrom) Nedir?

Adet görmeyi izleyen herhangi bir yaşta ortaya çıkabilen premenstrual sendrom (PMS), menstrüasyon (adet) döneminden önce ortaya çıkan bir dizi fiziksel ve duygusal belirtileri ifade eden bir durumdur. PMS, bir kadının menstrüasyon siklusunun luteal fazı olarak adlandırılan dönemde, yani yumurtanın olgunlaştığı ve rahim iç tabakasının kalınlaştığı zamanda ortaya çıkar. Bu dönem genellikle ovülasyon sonrası başlar ve adetkanaması başladığında sona erer.

Bu sendrom kadın popülasyonun %80’inde görülmekle beraber yaklaşık %5 kadında klinik olarak anlamlı olacak şekilde şiddetlidir ve yaşam kalitesini olumsuz yönde etkilemektedir.

PMS Belirtileri

PMS belirtileri, hem fiziksel hem de duygusal ve davranışsal olarak kendini gösterebilir. İşte en yaygın belirtiler:

Fiziksel Belirtiler

• Göğüs hassasiyeti
• Karın ağrısı ve şişkinlik
• Baş ağrısı
• Sırt ağrısı
• Yorgunluk

Duygusal ve Psikolojik Belirtiler

• İrritabilite
• Depresyon
• Anksiyete
• Huzursuzluk
• Duygusal dalgalanmalar

Davranışsal Belirtiler

• Uykusuzluk veya aşırı uyuma
• İştah değişiklikleri
• Konsantrasyon zorluğu
• Sosyal çekilme

PMS Neden Olur?

PMS neden olur? Bu sorunun kesin bir yanıtı olmamakla birlikte, hormonal değişiklikler büyük rol oynar. Östrojen ve progesteron seviyelerindeki dalgalanmalar, PMS belirtilerinin ortaya çıkmasında etkili olabilir. Ayrıca, yaşam tarzı, genetik faktörler ve stres düzeyi de PMS döneminin şiddetini artırabilir.

PMS Tedavi Yöntemleri

PMS tedavisi, semptomları hafifletmeye ve menstrüel siklusu düzenlemeye yöneliktir. Farmakolojik olmayan tedaviler arasında düzenli egzersiz, kafein ve tuz alımının kısıtlanması, B6 vitamini ve kalsiyum takviyesi yer alır. Bitkisel tedaviler, akupunktur ve bilişsel davranışçı terapi (BDT) de önerilen yöntemlerdir.

Farmakolojik tedaviler ise semptomların şiddetine göre belirlenir. Şiddetli PMS yaşayan kadınlarda serotonin geri alım inhibitörleri (SSRI'lar) kullanılarak, PMS depresyon, baş ağrısı ve uykusuzluk gibi semptomlar tedavi edilebilir. SSRI'lar iki şekilde kullanılabilir: ya sürekli ya da adet döneminin son iki haftasında aralıklı olarak. Diğer bir seçenek ise doğum kontrol haplarıdır; bu ilaçlar, östrojen ve progesteron seviyelerini dengeler.

PMS Nasıl Geçer?

PMS nasıl geçer? sorusuna yanıt arıyorsanız, bazı yaşam tarzı değişiklikleri ve doktor önerisiyle semptomlar hafifletilebilir. Özellikle kafein, tuz ve alkol tüketimini azaltmak, PMS döneminde şikayetleri hafifletebilir. Ayrıca, düzenli egzersiz yapmak ve bol su içmek de vücudu rahatlatır.

Eğer PMS dönemi belirtileri yaşam kalitenizi ciddi oranda etkiliyorsa, en kısa sürede bir sağlık profesyoneline başvurmak önemlidir. PMS sendromu yaşandığı düşünülüyorsa doktorunuz size uygun bir tedavi planı önerebilir.

Kaynakça

• Celik A, Uskun E. A problematic that disrupts the quality of life: Premenstrual Syndrome. Smyrna Medical Journal. 2021;1:56-68.
• A. Figen Türkçapar1, M. Hakan Türkçapar. Diagnosis and Treatment of Premenstrual Syndrome and Premenstrual Dysphoric Disorder: A Review. J Clin Psy. 2011; 14(4): 241-253
• Öztürk S., Karaca A. Premenstrual Sendrom ve Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışlarına İlişkin Ebe ve Hemşirenin Rolü .Yıl 2019, Cilt: 8 Sayı: 2, 105 - 110, 31.08.2019

#pms nedir #pms dönemi #pms dönemi nedir #pms belirtileri #pms döneminde hamile kalınır mı #pms açılımı #pms sendromu nasıl geçer #pms dönemi belirtileri #pms dönemi ilişki #pms ne zaman başlar #pms sendromu #pms döneminde hamile kalma oranı #pms metal #pms krampları nedir