Çavdar, buğday ya da arpada bulunan gluten bir tür protein çeşididir. Bu proteine karşı doğal bir bağışıklık tepkimesi ile çölyak hastalığı meydana gelirken bu hastalık her yaşta görülebilir. Çölyak hastalığı, bağırsak astarına zarar verdiğinden bu hastalığı yaşayan çocuklarda temel bazı besinlerin emilimi gerçekleşmez. Bu hastalıkla alakalı unutulmaması gereken en önemli konulardan birisi de çocuklarda çölyak hastalığı teşhis edilmezse büyüme ve gelişme sorunlarının ortaya çıkabileceğidir.1
Bebeklerde ve çocuklarda çölyak belirtileri farklı semptomlarla ortaya çıkabilir. Bebekler kusma gibi belirtiler görünürken çocuklarda ishal, kabız gibi belirtiler görülebilir. Hatta bazı durumlarda hiçbir belirti fark edilmeyebilir. Böyle durumlarda kan testlerindeki kansızlık belirtilerinin tespit edilmesi önemlidir. Çocuklarda çölyak hastalığı belirtileri kan testleriyle anlaşılabilir. Ailesinde çölyak hastalığı olan çocuklarda bu hastalığın görülme riski daha fazladır. Çölyak hastalığı olan birinin birinci derece akrabalarının (ebeveyn, kardeş, çocuk) kendilerinin çölyak hastalığına yakalanma olasılığı 10'da 1'dir.1
Çölyak hastalığı bebeklerde ve çocuklarda sıklıkla görülebilen bir rahatsızlıktır. Büyüme zorlukları, anemi, kabızlık ya da ishal gibi farklı semptomlar görülebilir. Ancak bu hastalığın her zaman bariz belirtilerle ortaya çıkmadığını da belirtmeliyiz hatta bazı durumlarda hiçbir belirti görülmeyebilir. Bu durumlarda yaşanan çölyak hastalığı sessiz çölyak hastalığı olarak tanımlanır. Sessiz çölyak hastalığının anlaşılması için kan testlerine dikkat etmek gerekir. Bebeklerde çölyak testi yaptırılarak hastalığın olup olmadığı anlaşılabilir.2
Aile geçmişinde bu hastalık olanların sıklıkla merak edilen konuların başında çocuklarda çölyak testi nasıl yapılır sorusu gelir. Kanda belirli antikorları aramak için kan testleri yapılabilir. Ancak 2 yaşın altındaki çocuklarda ve bebeklerde antikor araması daha az etkilidir. Kan testlerinde ortaya çıkan bazı sorunlar çölyak hastalığı olduğuna işaret edebilir:2
Çölyak hastalığının gizli belirtileri arasında demir eksikliği, karaciğer anormallikleri, diş sorunları, yetersiz büyüme, kemik sağlığı sorunları gibi belirtiler bulunur. Çocukların boyunun uzamaması ve yaşıtlarından daha kısa boylu olmaları da gizli bir belirti olarak düşünülebilir. Bebeklerde çölyak hastalığının yaygın belirtileri şunlardır:2
Bebeklerde ve çocuklarda semptomlar farklıdır. Çocuklarda çölyak hastalığına dair belirtiler ise şunlardır:3
Bebeklerde ve yürümeye başlayan çocuklarda çölyak hastalığının görülmesi de mümkündür. Ancak her zaman belirtmeliyiz ki çölyak belirtileri bebeklerde ve çocuklarda farklı semptomlarla görülebilir. Bu açıdan dikkatli olunmasında fayda vardır. Çocuklarda ve bebeklerde görülen yaygın görülen hastalık belirtileriyse şunlardır:3
Gelişme sorunu yaşayan bebeklerin kilosu standart büyüme çizelgelerinin 3. persentilinin altında veya boylarına göre ideal kilonun %20 altında olabilir. Ayrıca gelişme sorunu olan bebeklerin baş çevresi daha küçük olabilir. Çocuklarda çölyak hastalığı nedir, belirtileri nelerdir konuları hakkında ebeveynlerin detaylı bilgi sahibi olmaları çok önemlidir. Teşhis edilmemesi durumunda kilo verme ve büyüme sorunlarının yaşanması kaçınılmazdır.3
Çocuklarda çölyak tedavisi seçeneklerinin uygulanabilmesi için teşhis önemlidir. Birçok ebeveyn çocuklarda çölyak hastalığı geçer mi sorusunun yanıtını da merak ederler. Ne yazık ki bu hastalığın belirlenmiş, kesin tedavisi yoktur. Ancak glüten içeren gıdalar kesildiğinde hastalıktan kaynaklanan şikâyetler ortadan kalkabilir. Yaşam kalitesini iyileştirebilecek tedavi yolları bulunur.3
Kaynakça
#çocuklarda çölyak #çölyak belirtileri #bebeklerde bebeklerde çölyak
Nobel İlaç’ın Sağlık Profesyonellerine Yönelik Dijital Platformu
