Çocuklarda Otizm Spektrum Bozukluğu Erken Belirtileri

otizm-21042025-guncelgelismeler

Otizm spektrum bozukluğu karmaşık bir nöro gelişimsel rahatsızlık olarak tanımlanabilir. Çocuklarda otizm belirtileri ise ilk iki yılda ortaya çıkar. Ancak bazı çocuklarda birçok belirti bir arada görülürken bazı çocuklarda birkaç belirti görülebilir. Otizmli çocukların davranışları akranlarından farklı olur. Sosyal becerilerde yetersizlikler ortaya çıkar.1

Her 36 çocuktan birinde görülen otizm spektrum her çocuğu farklı seviyelerde etkiler. Otizmin erken belirtileri zamanla değişkenlik de gösterebilir. Çocuk büyüdükçe belirtiler daha belirgin hale gelir. Otizmin erken belirtilerini tanımak çocuğun gelişimi açısından oldukça önemlidir. Bu açıdan ebeveynlerin otizm spektrum bozukluğu nedir ve ne gibi belirtilerle ortaya çıkar konularında bilgi sahibi olmaları oldukça önemlidir.2

Otizm Spektrum Bozukluğu Erken Belirtileri Nelerdir?

Otizmin erken belirtilerini anlamak için ne tür belirtilerin ortaya çıktığını bilmek gerekir. Erken otizm belirtileri bazı durumlarda çok bariz görünürken bazı durumlarda ise daha gizli belirtiler olarak görülebilir. Hafif düzeyde otizm spektrum bozukluğu daha az belirtiyle ortaya çıkarken ileri düzeyde bozukluklar daha belirgin belirtilerle ortaya çıkabilir. Erken belirtiler genel olarak şu şekildedir:2

Sosyal etkileşim ve iletişim becerileri

Sosyal etkileşim ve iletişim becerileri otizm teşhisi konusunda çok etkili belirtilerle kendini gösterir. Otistik bir çocukta şu belirtiler ortaya çıkabilir:2

  • Göz teması kurmamak
  • İsmi söylediğinde yanıt vermemek
  • Göstermek için nesneleri işaret etmemek
  • Jestleri kullanamamak
  • Fazla konuşmamak
  • Tek adımlı talimatları anlamakta zorluk çekmek
  • Diğer çocuklara ilgi göstermemek
  • Rol yapma oyunları oynayamamak

Tekrarlayan davranışlar ve yoğun ilgi alanları

Otistik çocukların özel ve yoğun ilgi duydukları nesneler ve ilgi alanları olabilir. Çocuk otistik ise şu belirtiler görülebilir:2

  • Belirli nesneler ve oyuncaklara karşı özel ilgi göstermek
  • Tekrarlayan davranışlar sergilemek
  • Oyuncaklarla ve nesnelerle sıra dışı etkileşimlere girmek
  • Bazı aktivitelere karşı aşırı ilgi duymak

Tekrarlayan hareketler

Otistik çocuklar bazı vücut hareketlerini sürekli tekrarlayabilir. Ellerini çırpmak, ayak parmaklarının ucunda yürümek ya da sırtlarını kamburlaştırmak gibi hareketleri tekrarlayabilirler. Belirli sözcükleri tekrarlayabilirler. Rutinleri aksadığında aşırı tepki gösterebilirler. Orta düzeyde otizm spektrum bozukluğu durumunu tekrarlayan hareketlerle anlamak mümkündür.2

Duygusal hassasiyetler

Otistik çocuklar çevreye karşı fazla duyarlı olabilirler. Örneğin, fazla ışık ya da fazla sesten çok rahatsız olabilirler. Çevrelerinin aynı kalmasını isterler ya da her gün aynı kıyafeti giymek isteyebilirler. Duyusal arama davranışı gösterebilirler. Yani bazı nesneleri dudaklarına yüzlerine sürtebilirler.2

Tekrarlayan hareketler

Otistik çocuklar çevreye karşı fazla duyarlı olabilirler. Örneğin, fazla ışık ya da fazla sesten çok rahatsız olabilirler. Çevrelerinin aynı kalmasını isterler ya da her gün aynı kıyafeti giymek isteyebilirler. Duyusal arama davranışı gösterebilirler. Yani bazı nesneleri dudaklarına yüzlerine sürtebilirler.2

Otizm spektrum bozukluğu nedenleri tam olarak bilinmese de genetik yatkınlık önemlidir. Ailede otizmli bireyler varsa çocuğun otizmli olma riski de artar. Çocuğun dil becerilerinde ve sosyal iletişiminde farklılıklar varsa doktora görünmek gerekir. Otizm spektrum bozukluğu çeşitleri birbirinden farklı olabilir. Bilişsel, dilsel ve davranışsal sorunlar olup olmadığını anlamak için bazı hususlara dikkat edilmesi gerekir:3

  • 6 aydan fazla süredir gülümseme veya mutlu bir ifadeyle yanıt vermiyorsa
  • 9 aylıkken sesleri veya yüz ifadelerini taklit etmiyorsa
  • 12 aylıkken gevezelik etmiyor veya mırıldanmıyorsa
  • 14.ayda işaret etme veya el sallama gibi jestler yapmıyorsa
  • 16 aylıkken tek bir kelime bile söylemiyorsa
  • 18 aylıkken hayal kurma veya rol yapma oyunu oynamıyorsa
  • 24 aylıkken iki kelimelik cümleler kurmuyorsa

Otizm teşhisi açısından otizm spektrum testi gibi çeşitli testler ve ölçekler bulunur. Bu test on farklı ölçek kullanarak otizm spektrum bozukluklarının ölçülmesini sağlar.3

Kaynakça

  1. Early signs of autism: young children. https://raisingchildren.net.au/autism/learning-about-autism/assessment-diagnosis/early-signs-of-asd
  2. Autism Spectrum Disorder (ASD). https://www.cdc.gov/autism/data-research/index.html
  3. Autism spectrum disorder.https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/autism-spectrum-disorder/symptoms-causes/syc-20352928

#otizm spektrum bozukluğu #otizm spektrum bozukluğu nedir #otizm spektrum testi #hafif düzeyde otizm spektrum bozukluğu #otizm spektrum bozukluğu belirtileri #otizm spektrum bozukluğu nedenleri #otizm spektrum bozukluğu çeşitleri #orta düzeyde otizm spektrum bozukluğu

Nobel İlaç’ın Sağlık Profesyonellerine Yönelik Dijital Platformu

Daha iyi bir kullanıcı deneyimi sunmak ve hizmetlerimizi daha etkin sunmak için, üçüncü kişilere ait olanlar da dahil, çerezler ve benzer teknolojiler kullanmaktayız. Detaylı bilgi için Gizlilik Politikası’nı ve Çerez Politikası’nı. inceleyebilirsiniz.