Diyabetin Kalp Üzerindeki Etkileri ve Risk Faktörleri Nelerdir?

diyabet-092025-guncelgelismeler

Diyabet, genellikle yalnızca kan şekerini etkileyen bir durum olarak düşünülse de, aslında tüm vücudu etkileyen karmaşık etkiler yaratır. Yalnızca kan şekeri düzeylerini değil, aynı zamanda kalp ve damar sağlığını da doğrudan etkileyen bir durumdur.

Peki, diyabet ile kalp hastalıkları arasındaki ilişkide hangi risk faktörlerine dikkat etmeli ve bu etkiler nasıl en aza indirebilir?

Diyabet, kardiyovasküler hastalıkları artıran temel bir faktördür ve koroner arter hastalığı ile eşdeğer bir risk faktörüdür. Diyabetin kalp üzerinde yarattığı bu olumsuz etkiler, zamanla daha da belirginleşir. Diyabet, damarların iç yüzeyini oluşturan endotel hücrelerinin fonksiyonlarını bozar.

Endotelyal disfonksiyon, damarların düzgün çalışamamasına neden olur, bu da kan akışını zorlaştırır ve kalp üzerindeki yükü artırır. Damar duvarlarının zayıflaması, kalbin gereksiz yere yorulmasına ve sonunda kalp krizi riskinin artmasına sebep olabilir. Hiperglisemi aynı zamanda damar duvarlarında iltihaplanma sürecini tetikler. Bu süreç, damarların sertleşmesine ve daralmasına yol açar. Zamanla, bu durumlar da kalp krizi ve felç gibi ciddi kardiyovasküler olayların riskini artırır.

Diyabetin Kalp Üzerindeki Risk Faktörleri

Diyabetin varlığı, tek başına kardiyovasküler hastalıklar için bir risk faktörü olsa da diyabeti olan bireylerde kalp hastalıkları riskini daha da artıran birkaç başka faktör bulunabilmektedir.

1. Hipertansiyon (Yüksek Tansiyon)

Yüksek kan basıncı, diyabet hastalarında yaygın olarak görülür. Diyabetli kişilerde tansiyonun yüksek olması kalp hastalıklarının ortaya çıkmasını hızlandırabilir.

2. Obezite

Fazla kilo, insülin direncine yol açarak diyabetin kötüleşmesine ve kalp hastalıkları riskinin artmasına neden olur. Obezite, vücutta aşırı yağ birikimine yol açar, bu durum kalp sağlığı üzerine olumsuz etkiler gösterir.

3. Dislipidemi

Diyabet, lipid profilleri üzerinde anormalliklere sebep olabilir. Bu lipid anormallikleri, damar tıkanıklığına yol açarak kalp hastalıklarının gelişmesine zemin hazırlar.

Riskin Azaltılması İçin Yapılabilecekler

Diyabet, kalp hastalıkları için önemli bir risk faktörü olup, bu iki durum arasındaki ilişki karmaşık ve çok yönlüdür. Ancak erken tanı, yaşam tarzı değişiklikleri ve tıbbi müdahalelerle bu riskler önemli ölçüde azaltılabilir. Diyabet ve kalp hastalıkları risklerini azaltmanın bazı yolları şunlardır:

1. Kan Şekeri Kontrolü

HbA1c düzeyini kontrol altında tutmak, kalp sağlığını korumada kritik bir adımdır. Kan şekerinin düzenli takibi, kalp hastalıklarını önlemenin ilk adımıdır.

2. Fiziksel Aktivite

Hareketsiz yaşam tarzı, diyabetin kontrolünü zorlaştırır ve kalp hastalıklarına zemin hazırlar. Haftada en az 150 dakika orta düzeyde aerobik egzersiz yapmak, hem kan şekeri seviyelerini dengelemeye yardımcı olur hem de kalp sağlığını iyileştirir.

3. Sağlıklı Beslenme

Akdeniz diyeti gibi beslenme programları, diyabet hastalarının kalp sağlığını iyileştirmek için en etkili yollardan biridir. Sağlıklı yağlar, düşük şekerli yiyecekler ve lifli gıdalar tercih edilmelidir.

4. Kan Basıncı Kontrolü

Tansiyonun belirlenen uygun kan basıncı aralığında tutulması, kalp hastalıkları riskini önemli ölçüde azaltır.

5. Sigara Kullanımının Bırakılması

Sigara içmek, kalp hastalıklarını artıran bir faktördür. Diyabetli kişilerde sigara içmek, riski daha da artırır. Bu yüzden sigara kullanmaktan kaçınılmalıdır.

6. İlaç Tedavisi

Kan şekeri kontrolünün sağlanabilmesi için doktorunuzun önerdiği ilaç tedavisini düzenli olarak kullanmanız önemlidir.

Kaynakça

  1. Sarwar N et al. Lancet. 2010;375:2215
  2. Dal Canto, Elisa et al. “Diabetes as a cardiovascular risk factor: An overview of global trends of macro and micro vascular complications.” European journal of preventive cardiology vol. 26,2_suppl (2019): 25-32. doi:10.1177/2047487319878371
  3. Seyed Ahmadi, Shilan et al. “Risk of atrial fibrillation in persons with type 2 diabetes and the excess risk in relation to glycaemic control and renal function: a Swedish cohort study.” Cardiovascular diabetology vol. 19,1 9. 18 Jan. 2020, doi:10.1186/s12933-019-0983-1
  4. American Heart Association. (2023). AHA Recommendations for Physical Activity in Adults
  5. American Diabetes Association. (2025). Standards of Medical Care in Diabetes-2025. Diabetes Care, 48(Supplement 1)

#diyabet kalp riski #şeker hastalığı kalbe etkisi #kalp hastalığı risk faktörleri #tip 2 diyabet #kalp sağlığı #diyabetik kardiyomiyopati #diyabet ve damar tıkanıklığı #insülin direnci ve kalp #diyabet komplikasyonları

Nobel İlaç’ın Sağlık Profesyonellerine Yönelik Dijital Platformu

Daha iyi bir kullanıcı deneyimi sunmak ve hizmetlerimizi daha etkin sunmak için, üçüncü kişilere ait olanlar da dahil, çerezler ve benzer teknolojiler kullanmaktayız. Detaylı bilgi için Gizlilik Politikası’nı ve Çerez Politikası’nı. inceleyebilirsiniz.