Diyabetik Hastalarda Yaşam Tarzı Değişikliğinin Önemi

Diyabet, genetik yatkınlık, çevresel faktörler ve yaşam tarzı tercihleri gibi etkenlerin bir araya gelmesiyle gelişen kronik bir metabolik hastalıktır. Yapılan çalışmalar, yalnızca sağlıklı yaşam tarzı değişiklikleri ile diyabet riskinin %44–58 oranında azaltılabileceğini veya hastalığın başlangıcının geciktirilebileceğini ortaya koymaktadır.¹

Motivasyonel Görüşme ve Diyabet Yönetimi

Diyabetik hastalar için motivasyonel görüşme, birey merkezli ve bilinçlendirmeye yönelik, terapötik iletişim becerilerinin kullanıldığı bir danışmanlık yöntemidir. Bu yaklaşım, bireyin davranış değişikliği konusundaki motivasyonunu artırarak, tip 2 diyabet hastalarının kendi hastalık yönetim becerilerini ve glisemik kontrol düzeylerini iyileştirmelerine yardımcı olur.¹

Yaşam Tarzının Diyabet Tedavisindeki Rolü

Diyabet yönetiminde, sadece ilaçlar değil, günlük alışkanlıklar da büyük bir rol oynar. Bu nedenle, beslenme düzeni ve fiziksel aktivite gibi yaşam tarzı değişiklikleri, diyabet tedavisinin temelini oluşturur.²

Sağlıklı beslenme ve öğün planlaması, düzenli fiziksel aktivite, günlük ayak bakımı, psikososyal uyum, evde kan şekeri takibi, ilaçların düzenli kullanımı ve tıbbi kontroller gibi özbakım uygulamalarının benimsenmesini destekleyerek hastalığa uyumu güçlendiren etkili ve umut verici bir müdahale olarak değerlendirilmektedir.¹

Beslenme

Diyabet hastaları için öneriler arasında sağlıklı beslenme ilk sıradadır.²

• Lifli gıdaların artırılması,
• Sodyum ve alkol tüketiminin sınırlanması,
• Sebze, meyve ve az yağlı süt ürünlerinin tercih edilmesi,
• Diyabet diyet listesi ve tıbbi beslenme tedavisi ile kan şekeri kontrolü sağlanabilir.

Beslenme önerileri, kişinin yaşam tarzına ve uygulama becerilerine göre özel olarak hazırlanmalıdır. Diyabet tedavisinde beslenme, kan şekeri seviyelerini stabilize etmede ve uzun vadede komplikasyonları önlemede kritik bir rol oynar.

Fiziksel Aktivite

Diyabette egzersiz, kilo yönetimi, kalp-damar sağlığı ve genel yaşam kalitesini iyileştirmek için önemlidir. Yetişkinler için haftada en az 150 dakika orta şiddette egzersiz önerilir. Hareketsiz 50 yaş üstü diyabetik hastalar, egzersize başlamadan önce doktor kontrolünden ve gerekirse EKG’den geçmelidir. Diyabet ve egzersiz, glisemik kontrolü güçlendiren etkili bir müdahaledir. ^2,3

Yaşam Tarzı Müdahalelerinin Önemi

Diyabet ve yaşam tarzı bütünlüğü, özellikle tip 2 diyabet hastalarında glisemik kontrolün standart bakıma göre önemli ölçüde iyileşmesini sağlar. Kilo kaybı sağlandığında bu etkiler daha belirgindir. Dolayısıyla diyabette sağlıklı yaşam ve düzenli yaşam tarzı değişiklikleri, diyabetik hastalar için temel bir tedavi unsuru olarak kabul edilmektedir.³

Kaynakça

1. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar-Current Approaches in Psychiatry 2018;10(3):346-357 doi:10.18863/pgy.348106
2. Vural, H. (2022). Diyabette yaşam tarzı değişikliği ve karbonhidrat sayımının önemi. The Journal of Turkish Family Physician, 13(1), 34-39.https://doi.org/10.15511/tjtfp.22.00134
3. Alawadi, F., Al-Ghimlas, M., Al-Ghamdi, H. A., Alkhanfoosh, M., Alkhudhair, A. M., Al-Ghamdi, M., ... & Almadi, A. (2019). Improving type 2 diabetes mellitus glycaemic control through lifestyle modification implementing diet intervention: a systematic review and meta-analysis. Nutrients, 11(12), 3021.https://doi.org/10.3390/nu11123021.

#diyabet #diyabetik hastalar #yaşam tarzı değişikliği #diyabet tedavisi #kan şekeri kontrolü #sağlıklı beslenme #diyabette egzersiz #diyabet yönetimi #diyabet komplikasyonları #tip 2 diyabet #insülin direnci #diyabet ve yaşam tarzı #diyabetle yaşam #diyabet önleme #diyabet tedavisinde beslenme #diyabet hastaları için öneriler #diyabet kontrolü #diyabet diyet listesi #diyabette sağlıklı yaşam #diyabet ve egzersiz