Son yıllarda, genç yetişkinlerde kanser vakalarındaki artış, küresel sağlık literatüründe önemli bir sorun olarak ön plana çıkmıştır. Gençlerde kanser vakaları özellikle 20-40 yaş aralığında artış göstermekte olup, bu durumun kanser riski ile ilgili daha fazla araştırma yapılmasını gerekli kılmaktadır. Erken yaşta kanser görülme oranlarının artması, genetik faktörler ve kanser, çevresel faktörler ve kanser, beslenme ve kanser ilişkisi gibi konuların daha fazla gündeme gelmesine neden olmuştur.
Son yıllarda yapılan çalışmalara göre, 1980'ler ve 1990'larda doğan bireyler, meme kanseri, pankreas kanseri, böbrek kanseri, karaciğer kanseri ve küçük bağırsak kanseri gibi 17 farklı kanser türü için daha yüksek risk taşımaktadır. 1990-2019 yılları arasında gençlerde kanser vakaları %79 oranında artış göstermiştir. Kanser teşhisi konulan genç bireylerde, hastalığın daha agresif seyrettiği ve tedavi süreçlerinin daha karmaşık hale geldiği görülmektedir. Bu artışın nedenleri arasında genetik faktörler, çevresel faktörler, yaşam tarzı değişiklikleri ve beslenme ve kanser ilişkisi önemli bir yer tutmaktadır.
Araştırmalara göre, erken yaşta kanser oranları her yıl ortalama %0,28 artmaktadır. Bu durum, dünya genelinde kanser istatistikleri açısından önemli bir veri olarak değerlendirilmektedir. Kanser taramaları ve erken teşhis sayesinde, kanserden korunma yolları geliştirilebilir ve tedavi süreçleri daha etkili hale getirilebilir. Stres ve kanser riski arasındaki bağlantı da son yıllarda araştırmacılar tarafından daha fazla incelenmektedir.
Genç yetişkinlerde kanser vakalarındaki artış, özellikle küçük bağırsak kanseri, böbrek kanseri, pankreas kanseri ve karaciğer kanseri gibi türlerde daha belirgindir. Bu kanserler, genç yetişkinlerde hızla ilerleyebilen ve genetik faktörler ile kanser arasındaki bağlantıyı daha net gösteren türlerdir. Sigara ve kanser riski, beslenme ve kanser ilişkisi, çevresel faktörler ve kanser gibi etmenlerin bu kanser türlerinin gelişiminde büyük rol oynadığı düşünülmektedir.
Türkiye'de de gençlerde kanser vakalarında önemli bir artış gözlemlenmektedir. Türk Kanser Araştırmaları ve Savaş Kurumu verilerine göre, kanser istatistikleri 2020 yılı itibariyle Türkiye’de kanserden ölümler, tüm ölüm nedenleri arasında ikinci sırada yer almaktadır. Türkiye’de meme kanseri, akciğer kanseri, kolorektal kanserler ve tiroid kanseri gibi kanser türleri en yaygın görülen hastalıklar arasında yer alırken, genç yetişkinlerde de bu kanser türlerinin sıklığında artış yaşanmaktadır.
Türkiye’de 20-40 yaş arasındaki bireylerde kanser sıklığında son 10 yılda %30’luk bir artış kaydedilmiştir. Bu artış, genç yaşta kanserin ciddi bir halk sağlığı sorunu haline geldiğini göstermektedir. Özellikle kadınlarda meme kanseri ve erkeklerde testis kanseri vakalarında belirgin bir artış yaşanırken, karaciğer kanseri, pankreas kanseri ve böbrek kanseri gibi diğer türlerde de artış gözlemlenmektedir.
Genç yaşta kanser vakalarındaki artışın sebepleri, genetik, çevresel ve yaşam tarzı faktörlerinin birleşiminden kaynaklanmaktadır. Çevresel faktörler arasında hava kirliliği, kimyasal maddelere maruz kalma, sigara içme, aşırı alkol tüketimi ve obezite gibi yaşam tarzı faktörleri öne çıkmaktadır. Ayrıca, genetik yatkınlık ve aile öyküsü, bazı kanser türlerinin erken yaşta gelişme riskini artırmaktadır. Türkiye’de son yıllarda artan obezite oranları ve fiziksel inaktivite gibi faktörlerin de bu artışa katkı sağladığı düşünülmektedir.
Genç yetişkinlerde kanser oranlarındaki artış, küresel sağlık politikalarını ve stratejilerini yeniden şekillendirmeyi gerektiren bir durumu ortaya koymaktadır. Hem dünya genelinde hem de Türkiye’de, genç yaşta kanser vakalarındaki artış, sağlık sistemlerini daha etkili hale getirebilmek için yeni önlemler ve stratejiler geliştirilmesini zorunlu kılmaktadır. Bu kapsamda, erken tarama ve genetik testler gibi daha etkili tarama yöntemlerinin uygulanması, genç yaşta kanserin önlenmesi ve tedavi edilmesinde önemli bir adım olacaktır. Ayrıca, sağlıklı yaşam tarzı alışkanlıklarının teşvik edilmesi ve genetik faktörlerin daha iyi anlaşılması, bu sorunun çözülmesine yönelik kritik bir yaklaşımdır.
Kaynakça
#genç yetişkinlerde kanser #kanser riski #erken yaşta kanser #kanser istatistikleri #gençlerde kanser vakaları #kanser teşhisi #kanserden korunma yolları #genetik faktörler ve kanser #çevresel faktörler ve kanser #beslenme ve kanser ilişkisi #stres ve kanser riski #sigara ve kanser riski #kanser taramaları #kanser araştırmaları
Nobel İlaç’ın Sağlık Profesyonellerine Yönelik Dijital Platformu
