Kadınlarda Üriner İnkontinans Prevalansı ve Damgalanma

Kadınlarda Üriner İnkontinans Prevalansı

Üriner İnkontinans yani idrar kaçırma şikayetleri, yaşla birlikte şiddeti artan ve hastalar tarafından çoğunlukla bildirilmeyen bir sağlık sorunudur.¹ Hastaların pek çoğu utandıkları veya idrar kaçırmanın bir hastalık olduğunun farkında olmadıkları için çoğu kez doktora başvurmamakta ya da geç başvurmaktadır.² Bu nedenle idrar kaçırma şikayetiyle gelen bir hastadan detaylı öykü alınması, tanıda ve tedavide büyük önem taşımaktadır.

Üriner inkontinans kadınlarda erkeklere oranla 2-3 kat daha fazla görülmektedir.²

Kadınlarda idrar kaçırma için doğum, şişmanlık, yaş, oral östrojen kullanımı ve menopoz önemli risk faktörleridir. Nörodejeneratif sağlık sorunları kadında ve erkekte idrar kaçırma için ortak nedendir. Buna karşın erkeklerde sıklıkla idrar kaçırma nedeni prostatektomi cerrahileridir. TURP sonrası %2, radikal prostatektomi sonrası %7-13 oranında idrar kaçırma görülebilir.²

Üriner inkontinans genç yaşlarda da görülmektedir.²

İdrar kaçırma 18 yaş üstü her 4 kadından 1’ini etkilemektedir.^2,3

Türkiye’de yapılmış çalışmalarda coğrafyalar arasında idrar kaçırma şikayetlerinin görülme oranı değişiklik gösterebilmektedir. Batı Anadolu’da 18 yaş üstü kadınlarda idrar kaçırma oranı %23,9 olarak bulunurken, Doğu Anadolu’da 17 yaş üstü kadınlarda bu oran %46,3’e ulaşmaktadır.²

Türkiye’den tanımlayıcı/ kesitsel 16 çalışmanın değerlendirildiği, 2012 yılına ait derlemede kaçırma alt tipleri değerlendirildiğinde oranların

• Karışık tip idrar kaçırma %7,8-64,

• Sıkışma tip idrar kaçırma %2,9-43 ve

• Stres tip idrar kaçırma %20,8-68 arasında değiştiğini belirlenmiştir.²

En sık görülen idrar kaçırma kadın ve erkekte stres tipi idrar kaçırmadır.²

İdrar kaçırma tüm dünyada olduğu gibi Türkiye’de de pek çok kadının yaşam kalitesini hafif veya orta düzeyde etkilemektedir. Buna karşın kadın hastaların doktora başvurma oranları düşüktür ve yaşla birlikte azaldığı gözlenmektedir.²

Türkiye’de İstanbul’da 2012 yılında gerçekleşmiş bir çalışmada idrar kaçırma şikayeti olan her üç kadından birinin günlük aktivitelerine ve sosyal hayatına devam etmekte sorun yaşadığı gözlenmiştir. İdrar kaçırma şikayetleri olan kadınların 30 dakikadan uzun süren yolculuklara çıkmaya hevesli olmadıkları, arkadaşlarla dışarda zaman geçirme fikrine sıcak bakamadıkları belirlenmiştir.⁴

Damgalanma

İdrar kaçırmanın yaşlanmanın doğal bir sonucu olduğu yanılgısı, utanma duygusu ve toplum içinde küçük düşme ihtimali, sorunu palyatif şekilde çözme çabaları doktora başvurmayı geciktirmektedir.²  Sonuç olarak idrar kaçırma şikayeti olan kadınların tahminen % 50-70'i sosyal damgalanma nedeniyle tıbbi değerlendirme ve tedavi arayışında değildir.¹

Toplumdaki idrarını tutamayan bireylerin sadece %5'i ve huzurevlerindeki %2'si uygun tıbbi değerlendirme ve tedavi görmektedir. Bu nedenle idrar kaçırma şikayetlerinin görülme sıklığı rapor edilenin üstünde olduğu tahmin edilmektedir.¹

İdrar kaçırmanın tedavi edilebilir bir sağlık şikayeti olduğu, her yaşta görülebileceği ve yaşlanma sürecinin doğal bir sonucu olmadığı konusunda toplum genelinde bilinç oluşturmak önemli bir yaklaşımdır.^1,3

1. Urinary incontinence. https://emedicine.medscape.com/article/452289-overview#showall

2. Üriner İnkontinans Tanı ve Tedavi. Ed. Rahmi Onur, Ömer Bayrak. 2015 Türk Üroloji Derneği. TÜRK ÜROLOJİ AKADEMİSİ YAYINI NO: 2

3. Zumrutbas AE et al. Prevalence of lower urinary tract symptoms, overactive bladder and urinary incontinence in western Turkey: Results of a mpopulation-based survey. Int J Urology 2014;21:1027-1033.

4. Demir S ve ark. Üriner İnkontinanslı Kadınlarda Yaşam Kalitesi ve Sağlık Arama Davranışları. FN Hem Derg 2015;23(1):23-31.

5. Toye F et al. A meta-ethnography to understand the experience of living with urinary incontinence: ‘is it just part and parcel of life?’. BMC Urology (2020) 20:1

#İdrar Kaçırma #Üriner Inkontinans