Kalp Sağlığının Korunmasında Statin Tedavisinin Önemi
Türkiye’de yüksek kolesterol önemli bir halk sağlığı sorunudur ve ülkemizde her 10 kişiden yaklaşık 3’ünde kolesterol düzeyinin yüksek olduğu görülmüştür.1 Bazı insanlar için sağlıklı beslenme ve daha fazla egzersiz yapmak gibi yaşam tarzı değişiklikleri, sağlıksız kolesterol seviyelerini tedavi edebilir.2 Ancak kandaki kolesterolün çoğu (yaklaşık %80’i) vücutta üretilir. Yani dışarıdan hiç kolesterol almasak bile kan kolesterol düzeyi yeterli düzeyde düşmeyebilir.3 Bu nedenle yaşam tarzı değişikliğine rağmen kolesterol düzeyi yüksek olan diğer kişiler için ilaç tedavisi gerekebilir.2
Kolesterolü düşürmek için kullanılan ilaçların başında statinler denilen bir ilaç grubu yer almaktadır. Bu ilaç sınıfı karaciğerde etki göstererek kolesterolün oluşmasını önler, böylece kanda dolaşan kolesterol miktarını azaltır. Statinler en çok LDL (kötü) kolesterolü düşürmede etkilidir. Ayrıca trigliseridleri (kan yağları) düşürmeye ve HDL (iyi) kolesterolü yükseltmeye yardımcı olurlar.2
Son 30 yılda yüzbinlerce kişide, kolesterol düşürücü olarak kullanılan statinlerin kalp-damar hastalığı gelişimini azalttığı ve yaşam süresini uzattığı gösterilmiştir.4 Bilimsel araştırmalara göre statin tedavisi kalp krizi riskini yaklaşık %25 oranında azaltmaktadır.5 Yan etki sıklığı açısından da tüm çalışmalarda düşük oranda yan etki bildirilmiştir.4 Statin tedavisine başlamadan önce olası yan etkiler hakkında doktorunuzla konuşun. Çoğu yan etki hafiftir ve vücudunuz uyum sağladıkça kaybolur.2 Statinlerin yan etkileri, tedavi durdurularak neredeyse her zaman tersine çevrilebilir. Buna karşılık, kalp krizi veya felç, kişinin kalbine veya beynine kalıcı olarak zarar verir ve ölümcül olabilir. Bu nedenle, statin tedavisi ile kalp hastalığı riskinde sağlanan azalmanın yararı, güvenlik endişelerinden çok daha fazladır.6
Kolesterol ilaçlarının etkisi kullanıldığı sürece vardır. Yani ilaç kesildiğinde kolesterol üretimi tekrar yükselir ve kolesterol yaklaşık bir ay içinde eski seviyesine geri gelir. Kolesterol düşürücü ilaçlar başlandıktan sonra kolesterol düşünce ilacın kesilmesi sık yapılan bir hatadır. Eğer doktorunuz kolesterol ilacına gerek görmüş ise bu tedavi ömür boyu sürmesi gereken bir tedavidir.3
Referanslar:
- Kızılırmak P, et al. Turk Kardiyol Dern Ars 2020;48(2):137-148.
- https://www.heart.org/en/health-topics/cholesterol/prevention-and-treatment-of-high-cholesterol-hyperlipidemia/cholesterol-medications. Son erişim tarihi: 28 Temmuz 2021.
- https://tkd.org.tr/kardiyobil/home/adnan-abaci-yazi. Son erişim tarihi: 28 Temmuz 2021.
- https://tkd.org.tr/duyuru/3267/turk-kardiyoloji-dernegi-nden-kamuoyuna-ve-turk-halkina-bilgilendirme-kolestero. Son erişim tarihi: 28 Temmuz 2021.
- https://www.heart.org/en/news/2018/12/10/safety-of-statins-emphasized-in-new-report. Son erişim tarihi: 28 Temmuz 2021.
- Newman CB, et al. Arterioscler Thromb Vasc Biol 2019;39(2):e38-e81.
