Polifarmasi Nedir ve Neden Önemlidir?

Polifarmasi, bazı kaynaklara göre 4 veya daha fazla ilaç kullanımı olarak tanımlanan, bir hastanın çok sayıda ilaç kullanması durumudur. Yaşlılarda polifarmasi yaygındır ve birden fazla ilaç kullanımına bağlı olarak ilaç etkileşimleri, yan etkiler ve tedaviye uyum sorunları gibi riskler ortaya çıkabilir. Bu yazıda polifarmasi nedir, polifarmasi riskleri ve polifarmasinin nedenleri gibi konuları ele alacağız. Ayrıca, polifarmasi ile eczacının rolü üzerinde duracağız.

Polifarmasinin Nedenleri

Polifarmasi, çoğunlukla birden fazla kronik hastalığı olan bireylerde ve yaşlılarda polifarmasi olarak görülür. Kronik hastalıklara sahip hastalar, farklı uzman doktorlara başvurarak çeşitli tedaviler alır ve her doktor kendi alanına yönelik ilaç tedavisi önerir. Ek olarak, hastalar reçetesiz satılan ilaçlar, bitkisel takviyeler ve vitaminler gibi ek tedaviler de kullanabilir. Bu durum ilaç sayısını artırarak polifarmasiye yol açabilir ve polifarmasi riskleri arasında yer alan etkileşim riskini yükseltebilir.

Polifarmasinin Riskleri

Polifarmasi, hastalar için çeşitli riskler taşıyabilmektedir. En belirgin risklerden biri, ilaç etkileşimleridir. Birden fazla ilacın aynı anda kullanılması, ilaçların birbirleriyle etkileşime girerek etkilerini artırabilir, azaltabilir veya yan etkilere neden olabilir. Bu durum, tedavi sürecini olumsuz yönde etkileyebilir ve hastanın yaşam kalitesini düşürebilir.

Bir diğer risk, ilaçların yan etkilerinin artmasıdır. Özellikle yaşlı hastalarda, böbrek ve karaciğer fonksiyonlarının azalması nedeniyle ilaçların vücuttan atılması zorlaşabilir. Bu durum, ilaçların vücutta birikmesine, yan etkilerin artmasına ve polifarmasinin olumsuz etkilerine yol açabilir.

Eczacının Rolü

Polifarmasi ile mücadelede eczacılar kilit bir rol oynar. Eczacılar, hastaların kullandığı tüm ilaçları düzenli olarak gözden geçirerek potansiyel etkileşimleri ve gereksiz ilaç kullanımını tespit edebilirler. Ayrıca, eczacılar hastalara ilaçların doğru kullanımı hakkında bilgi vererek, tedaviye uyumu artırabilir ve olası yan etkileri en aza indirebilirler.

Eczacılar ayrıca, doktorlarla iletişim kurarak gereksiz ilaçların kesilmesi veya dozajların ayarlanması konusunda önerilerde bulunabilirler. Bu, polifarmasinin olumsuz etkilerini azaltmada önemli bir adımdır.

Sonuç

Polifarmasi, günümüz sağlık sisteminin önemli bir sorunu olup hastaların yaşam kalitesini olumsuz etkileyebilir. Bu nedenle, eczacılar polifarmasiye karşı dikkatli olmalı, hastaların ilaçlarını düzenli olarak gözden geçirmeli ve gereksiz ilaç kullanımını önlemek için aktif bir rol oynamalıdır. Hastaların güvenliği ve tedavi başarısı için polifarmasi konusunda farkındalık yaratmak, sağlık profesyonelleri için büyük önem taşır.

Kaynakça

• Yıldırım AB, Kılınç AY. Yaşlı hastalarda polifarmasi ve ilaç etkileşimi [Polypharmacy and drug interactions in elderly patients]. Turk Kardiyol Dern Ars. 2017 Sep;45(Suppl 5):17-21. Turkish. doi: 10.5543/tkda.2017.92770. PMID: 28976374.
• Lampe D, Grosser J, Gensorowsky D, Witte J, Muth C, van den Akker M, Dinh TS, Greiner W. The Relationship of Continuity of Care, Polypharmacy and Medication Appropriateness: A Systematic Review of Observational Studies. Drugs Aging. 2023 Jun;40(6):473-497. doi: 10.1007/s40266-023-01022-8. Epub 2023 Mar 27. PMID: 36972012; PMCID: PMC10232587.
• Masnoon, N., Shakib, S., Kalisch-Ellett, L. et al. What is polypharmacy? A systematic review of definitions. BMC Geriatr 17, 230 (2017). https://doi.org/10.1186/s12877-017-0621-2

#Polifarmasi nedir #Polifarmasi riskleri #Polifarmasi nedenleri #Yaşlılarda polifarmasi #Polifarmasi ve ilaç etkileşimleri #Polifarmasi ile eczacının rolü