Stres, Romatoid Artriti Nasıl Etkiler?

Artrit iltihaplanma ile ortaya çıkan bir eklem rahatsızlığıdır. Bağışıklık sisteminden kaynaklı iltihaplanma ile ilişkili olan artrit, romatoid artrit olarak tanımlanır. Stresin bağışıklık sistemindeki stokinlerin salındığı inflamasyon tepkisini etkileyerek artriti tetiklediği düşünülür. Strese maruz kalma durumu arttıkça iltihabın artması da olasıdır.

Stres nedeniyle kaslarda oluşan gerginlik eklem ağrılarını arttırabilir. Vücudun strese verdiği tepkiler iltihabın artmasının yanı sıra ağrıların da artması gibi sorunlara yol açabilir. Stres ve romatoid artrit arasında bir kısır döngü olduğunu söyleyebiliriz. Stres romatoid artriti kötüleştirdiği gibi romatoid artrit de stresi tetiklemektedir. Bu iki durum birbirini tetiklemesi açısından tehlikelidir. Bu sebeple de eğer romatoid artrit rahatsızlığınız varsa stresli günlerde daha fazla acı çekme durumu yaşayabilirsiniz.

Fiziksel, zihinsel ve duygusal stres bağışıklık sistemini aşırı çalıştırabilir. Aşırı aktif bağışıklık sistemi ise eklemlerdeki sağlıklı dokuya zarar verebilir. Stres daha fazla ağrıya ve daha fazla iltihaplanmaya neden olurken bu sorunlar da yine daha fazla strese yol açabilir. Stres ve romatoid artrit arasındaki kısır döngüyü kırmak için bazı yöntemler geliştirilebilir.

Stresle Başa Çıkmak İçin Neler Yapılabilir?

Romatoid artrit hastaları stres altındayken semptomlarında şiddetlenme yaşama olasılıkları daha fazladır. Stresle doğru şekilde başa çıkmak bu tarz bir rahatsızlıkla mücadele eden kişiler için özellikle çok daha önemlidir. Süreçte stresin nedenlerini keşfetmek yanı sıra strese neden olan sorunları da ortadan kaldırmak gerekir. Stresle başa çıkmak için kendinizin yapabileceği bazı değişiklikleri şu şekilde sıralayabiliriz:

• Stres azaltma tekniklerini deneyin: Farkındalık geliştirmek stresle başa çıkmayı kolaylaştırabilir. Stresli durumlar yaşadığınızda derin nefes alıp vererek sakinleşmek oldukça etkili olan bir yöntemdir. Meditasyon, egzersiz ya da nefes kontrolü gibi tekniklerle stresi azaltmaya çalışabilirsiniz.
• Günlük bir rutin oluşturun: Günlük bir rutin oluşturmak hayatı kontrol etme hissini yaşamanızı sağlar. Stres genellikle kontrol edemediğiniz durumlarda ortaya çıkar. Planlı olmak ve günlük hayatı verimli geçirmek stresle başa çıkmanıza yardımcı olur.
• Uyku alışkanlığınızı iyi yönetin: Yeterli ve kaliteli uyku stresle baş etmek için gereklidir. Uyku bozuklukları fiziksel ve zihinsel yorgunluğa yol açar. İyi uyuduğunuzda kendinizi daha iyi hissedebilirsiniz. Kaliteli uyku için her gün aynı saatlerde yatağa girebilir, elektronik cihazlardan uzak durabilir ve rahat bir uyku için kendinizi hazırlayabilirsiniz.
• Sağlıklı beslenin ve düzenli egzersiz yapın: Beslenme alışkanlıkları fiziksel ve ruhsal sağlığı etkiler. Protein ve vitamin odaklı beslenmek vücudun zinde olmasına yardımcı olur. Egzersiz yapmak vücudu zinde tuttuğu gibi zihinsel ve ruhsal rahatlama da sağlar. Günde bir saat yürümek bile hayatınızda çok olumlu etkiler yaratabilir.
• Sosyal medya ya da haberlere ayırdığınız zamanı sınırlandırın: Sosyal medya, televizyon gibi kanallarda gördüğünüz olumsuz haberler stresinizi arttırabilir. Haberlere ayırdığınız zamanı sınırlandırarak stresten uzak durabilirsiniz. Sizi üzen canınızı sıkan haberlerden ve görüntülerden uzak durmayı deneyebilirsiniz.

Ancak stresle kendiniz başa çıkamıyorsanız profesyonel destek almanın önemini de vurgulamak isteriz.

Depresyon, Romatoid Artrit Hastalığında Bir Etken midir?

Romatoid artrit ve depresyon sıklıkla birlikte görülebilir. Romatoid artriti olan kişilerde depresyonun fiziksel sorunlarla bağlantılı olup olmadığı net olarak bilmemektedir. Sistematik iltihabın yarattığı fiziksel rahatsızlıklar depresyon yaşama riskini artırabilir. Ancak depresyon romatoid artritli hastalarda ağrı ve acıların daha fazla hissedilmesine neden olur.

Romatoid artritli hastaların mutlaka depresyon açısından da incelenmesi gerekir. Hastalığın tedavi sürecinde her iki açıdan da destek almak önemlidir. Romatoid artrite sahip kişilerde depresyon ve anksiyete riski normale göre daha yüksektir. Hastanın fiziksel ağrıları ve acıları psikolojik çöküntüye yol açabilir. Romatoid artriti olan hastaların tedavisinin başarılı olması için depresyon ve anksiyete bozukluğu olup olmadığına bakmak faydalı olur. Romatoid artritli hastaların kaliteli bir yaşam sürmesi, düzenli egzersiz yapması, stresten uzak durması ve sağlıklı beslenmesi önemlidir.

Kaynakça

• 2023. American College of Rheumatology: “Rheumatoid Arthritis.”https://rheumatology.org/patients/rheumatoid-arthritis
• 2022. Psychological stress in rheumatoid arthritis: a systematic scoping review. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/35489168/
• Managing Stress to Live Healthy With Arthritis.https://www.arthritis.org/health-wellness/healthy-living/emotional-well-being/emotional-self-care/managing-stress-to-live-healthy-with-arthritis

#stres #romatoid artriti