Meme kanseri, memedeki anormal hücrelerin kontrolsüz bir şekilde çoğalarak tümör oluşturması ile ortaya çıkan bir hastalıktır. Erken evrede fark edilmezse, tümörler vücuda yayılabilir ve ölümcül hale gelebilir. Meme kanseri hücreleri, süt kanallarının ve/veya memenin süt üreten lobüllerinin içinde başlar. En erken form (in situ) hayatı tehdit edici değildir. Kanser hücreleri yakındaki meme dokusuna yayılabilir. Çevre dokuyu istila etmiş tümörler, yakındaki lenf düğümlerine veya diğer organlara yayılabilir (metastaz). Metastaz ölümcül olabilir.
Meme kanseri, dünya çapında kadınlarda en sık görülen kanser türüdür. 2020 yılında 2,3 milyon kadına meme kanseri teşhisi konulmuş ve yaklaşık 685.000 ölüm gerçekleşmiştir. Erkeklerde meme kanseri nadir görülse de, meme kanserlerinin %0,5-1'i erkeklerde ortaya çıkmaktadır. Meme kanseri evreleri, kanserin ne kadar yayıldığına göre belirlenir ve tedavi buna göre düzenlenir.
Kadınlar, özellikle 40 yaş üstü olanlar, meme kanseri açısından daha yüksek risk altındadır. Bunun yanı sıra obezite, zararlı alkol kullanımı, ailede meme kanseri öyküsü, tütün kullanımı gibi faktörler riski artırabilir. BRCA1 ve BRCA2 gibi genetik mutasyonlara sahip olanlar da meme kanseri riskini daha yüksek oranda taşır.
Meme kanseri genellikle erken evrelerde belirti göstermese de, fark edilebilecek bazı meme kanseri belirtileri şunlardır:
Bu belirtilerden herhangi biri gözlemlendiğinde bir sağlık uzmanına başvurulmalıdır. Meme kanseri tarama yöntemleri arasında mammografi ve ultrason önemli rol oynar. Meme kitlelerinin çoğu kanser değildir. Kanserli meme kitlelerinin, küçük olduklarında ve yakındaki lenf düğümlerine yayılmadıklarında başarılı bir şekilde tedavi edilme olasılığı daha yüksektir.
Meme kanserleri vücudun diğer bölgelerine yayılabilir ve diğer semptomları tetikleyebilir. Çoğu zaman, en yaygın ilk saptanabilir yayılma bölgesi, kol altındaki lenf düğümleridir, ancak hissedilemeyen kanser taşıyan lenf düğümlerine sahip olmak mümkündür.
Zamanla, kanserli hücreler akciğerler, karaciğer, beyin ve kemikler dahil olmak üzere diğer organlara yayılabilir. Bu bölgelere ulaştıklarında, kemik ağrısı veya baş ağrısı gibi kanserle ilgili yeni semptomlar ortaya çıkabilir.
Meme kanseri tedavisi, kanserin alt tipine ve memenin dışında lenf düğümlerine (evre II veya III) veya vücudun diğer bölgelerine (evre IV) ne kadar yayıldığına bağlıdır. Doktorlar, kanserin geri gelme olasılığını (nüks) en aza indirmek için tedavileri birleştirir. Meme kanserinde tedavi seçenekleri arasında cerrahi müdahaleler, kemoterapi, radyoterapi ve hormon tedavisi yer alır.
Ameliyat ile sadece kanserli doku (lumpektomi olarak adlandırılır) veya tüm meme (mastektomi) çıkarılabilir. Kanserin yayılma potansiyelini değerlendirmek için lenf düğümlerini de çıkarılabilir.
Radyasyon tedavisi, meme dokusunda ve/veya lenf düğümlerinde geride kalan mikroskobik kanserleri tedavi eder ve kanserin göğüs duvarında tekrarlama olasılığını en aza indirir. Meme kanserlerini tedavi etmek için kullanılan ilaçlar, özel testlerle belirlenen kanserin biyolojik özelliklerine göre seçilir (tümör belirteci tayini).
Meme kanserleri için cerrahi öncesi (neoadjuvan) veya sonrası verilebilen (adjuvan) medikal tedaviler, kanserlerin biyolojik olarak alt tiplendirilmesine dayanır. Östrojen reseptörü (ER) ve/veya progesteron reseptörü (PR) bulunduran bir tümörün, tamoksifen veya aromataz inhibitörleri gibi endokrin (hormon) tedavilerine yanıt vermesi muhtemeldir. Bu ilaçlar 5-10 yıl boyunca ağızdan alınır ve bu "hormon pozitif" kanserlerin tekrarlama şansını neredeyse yarı yarıya azaltır.
ER veya PR bulundurmayan tümörler "hormon reseptörü negatiftir" ve kanser çok küçük olmadıkça kemoterapi ile tedavi edilmesi gerekir. Günümüzde mevcut olan kemoterapi rejimleri, kanserin yayılma veya nüks olasılığını azaltmada çok etkilidir ve genellikle ayakta tedavi olarak verilir. Meme kanseri için kemoterapi genellikle komplikasyon yokluğunda hastaneye yatış gerektirmez.
Meme tümörleri, HER-2/neu onkogeni adı verilen bir molekülü bağımsız olarak bulundurabilir. Bu "HER-2 pozitif" kanserler, trastuzumab gibi hedefe yönelik biyolojik ajanlarla tedaviye uygundur. Bu biyolojik ajanlar çok etkilidir ama aynı zamanda çok pahalıdır, çünkü bunlar kimyasallardan ziyade antikorlardır. Hedefe yönelik biyolojik tedaviler, kanser hücrelerini öldürmede etkili olmaları için kemoterapi ile birleştirilirler.
Radyoterapi meme kanseri tedavisinde çok önemli bir rol oynar. Erken evre meme kanserlerinde radyasyon, bir kadının mastektomi geçirmesini önleyebilir. Daha ileri evre kanserlerde, radyoterapi, mastektomi yapıldığında bile kanser nüks riskini azaltabilir. Meme kanserinin ileri evresi için, bazı durumlarda, radyasyon tedavisi hastalıktan ölme olasılığını azaltabilir.
Meme kanseri tedavilerinin etkinliği, tedavinin tam seyrine bağlıdır. Kısmi tedavinin olumlu bir sonuca yol açma olasılığı daha düşüktür.
Meme kanseri riskini azaltmak ve erken teşhisle daha başarılı sonuçlar elde etmek mümkündür. Meme kanseri tarama yöntemleri, meme kanserinin erken tespit edilmesinde kritik rol oynar. 40 yaşından itibaren düzenli mamografi çektirmek, erken teşhis için önemlidir. Ayrıca, kendi kendine meme muayenesi yapmak da farkındalık sağlar.
Bunun için;
Kendi kendine meme muayanesi nasıl yapılır? 10 dakika süren bu işlemde sırasıyla;
Önce bakın
Sonra dokunun
Bunları uzanırken de tekrarlayın
Kaynakça
#memede kanseri 1 evre belirtileri #göğüs kanseri belirtileri #meme kanseri tedavisi #meme kanserinde tedavi #gögüs kanseri #mamografi çekimi #meme kanseri evreleri #meme kanser tarama #meme kanseri ilk belirti #memede iyi huylu kitle belirtileri #gögüs kanserinin ilk belirtileri #meme içinde sertlik
Nobel İlaç’ın Sağlık Profesyonellerine Yönelik Dijital Platformu
