B12 Vitamini Nedir? B12 Eksikliği Belirtileri Nelerdir?

Kobalamin olarak da bilinen B12 vitamini, vücudun gıdayı yakıta dönüştürmesine yardımcı olan vitaminlerden birisidir. B12 vitamini kırmızı kan hücrelerinin yapımında önemli rol oynarken vücudun genetik materyalleri olan DNA ve RNA üretimine de yardımcı olur. Sinir hücreleri ve kan hücrelerinin sağlıklı tutulmasında etkili olan B12 vitamini vücut tarafından üretilmez. B12 vitamini, içerisinde B12 vitamini içeren çeşitli besinlerden alınır. Bu sebeple de B12 eksikliği yeterli miktarda B12 vitamini alınmadığında ya da vitamin emilimi sorunu olduğunda meydana gelir.¹

B12 vitaminin eksikliği birçok soruna yol açabilir. Bu eksiklik, yorgunluk, halsizlik ve cilt solukluğu gibi belirtilerle kendini gösterebilir. B12 vitamin eksikliği megaloblastik anemi denen bir anemi türüne de yol açabilir. Bu anemi türünde kırmızı kan hücreleri normalden büyük olur ve düzgün çalışmaz. B12 vitamini eksikliği kademeli olarak gelişir. B12 eksikliği tedavi edilmezse ciddi sorunlara neden olabilir. B12 eksikliği belirtileri arasında şunlar yer alır;²

• El ve ayaklarda uyuşma ve üşüme hissi
• Yorgunluk, halsizlik ve kas ağrıları
• Cildin soluk olması
• Dilde iltihaplanma sorunları
• Dudakların kuruması
• Baş dönmesi ve baş ağrıları
• Yürüme dengesizlikleri
• Hafıza ve kafa karışıklığı sorunları
• İshal ve kabızlık gibi sindirim sorunları
• Nefes darlığı
• Depresyon ve anksiyete gibi psikolojik sorunlar

Yukarıda yazılan belirtilerden kendinizde olduğunu düşünüyorsanız mutlaka uzman bir doktora başvurmalısınız.

B12 Eksikliğine Ne Sebep Olur?

B12 eksikliğinin farklı nedenleri olabilir. Yetersiz beslenme yaygın nedenlerden biridir. Beslenme düzeninde hayvansal gıdaların eksik olması nedeniyle vitamin yeterince alınmayabilir. B12 emilimi için gerekli olan intrinsik faktör eksikliği de yaygın nedenler arasında yer alır. Tükürük üretimini azaltan ilaçlar da B12 eksikliğine yol açabilir.

Aynı zamanda düşük mide asidi seviyeleri de B12 eksikliğinin nedenleri arasında yer alır. Mide asidini azaltan bazı ülser önleyici ilaçlar olumsuz etki yaratabilir. Zayıf pankreas fonksiyonu olan hastalarda B12 eksikliği görülme riski fazladır. Çölyak hastalığı ve Crohn hastalığı gibi bağırsakları etkileyen hastalıklar B12 eksikliğine yol açabilir.

Aşırı alkol tüketimi de B12 eksikliğine neden olabilir. Otoimmün hastalıklar bağışıklık sisteminin zayıflamasına neden olarak B12 eksikliğinde rol oynayabilir. B12 eksikliğinin nedenleri kişiden kişiye değişebilir. B12 eksikliği sağlığınızı olduğu kadar yaşam kalitenizi de doğrudan etkiler. B12 eksikliği olan kişiler mutlaka doktor rehberliğinde tedavi olmalıdır. Tedavi edilmediği durumlarda ise kalıcı, istenmeyen sorunlara neden olabilir.³

B12 Eksikliğinde Ne Yapılması Gerekiyor?

B12 eksikliği yetersiz beslenmeden kaynaklanıyorsa daha fazla et, balık ve süt ürünleri tüketmek gerekir. B12 eksikliği, kullanılan bazı ilaçlardan kaynaklanıyorsa da doktorlar görüşülerek ilaç değişikliğine gidilebilir. B12 eksikliğinin nedeni pernisiyöz anemi ise vitamin iğneleriyle tedaviye başlanabilir. B12 vitamin eksikliğinde ağızdan alınan ilaçlar da kullanılabilir. B12 eksikliğinin nedenlerinin uzman doktor tarafından tespit edilmesi doğru tedavi yöntemlerinin belirlenmesini sağlar.⁴

B12 Vitamin Eksikliğini Önlemek İçin Neler Yapılabilir?

B12 vitamin eksikliğini önlemek için öncelikle sağlıklı ve protein odaklı beslenmek gerekir. B12 vitamini içeren besinleri her gün tüketmelisiniz. Alkolden uzak durmak B12 eksikliğini önlemeye yardımcı olurken aynı zamanda sağlıklı bir yaşam için de egzersiz yapılması çok önemlidir. B12 vitamini özellikle hayvansal gıdalardan alınır. Vegan ya da vejetaryen iseniz mutlaka B12 desteği almalısınız. Takviye gıdalar kullanmak da oldukça faydalı olabilir. Ancak multivitamin gibi takviyeleri almadan önce mutlaka doktorunuza danışmalı ve sonra kullanmalısınız. Sağlıklı beslenerek, uyku düzeninize dikkat ederek, egzersiz yaparak vitamin eksikliklerine karşı önlem alabilirsiniz. B12 vitamin eksikliğiniz varsa doktor yardımıyla bu sorundan kurtulabilirsiniz.⁵

Kaynakça

1. Vitamin - B-12.https://www.mayoclinic.org/drugs-supplements-vitamin-b12/art-20363663#:~:text=Vitamin%20B%2D12%20(cobalamin),meat%2C%20fish%20and%20dairy%20products.
2. Vitamin B12 or folate deficiency anaemia.https://www.nhs.uk/conditions/vitamin-b12-or-folate-deficiency-anaemia/
3. Vitamin B12: What to Know.https://www.webmd.com/diet/vitamin-b12-deficiency-symptoms-causes
4. Treatment.https://www.nhs.uk/conditions/vitamin-b12-or-folate-deficiency-anaemia/treatment/
5. Vitamin B12 Deficiency.https://www.cnet.com/health/sleep/wearing-socks-to-bed/

#b12 vitamini