Çalışırken Depresyon ile Nasıl Başa Çıkılır?

Depresyon, günümüzde en sık karşılaşılan rahatsızlıklardan birisi olarak karşımıza çıkar. İş yaşamı kadar günlük yaşamın yoğunluğu da depresyonun ortaya çıkmasını tetikleyebilir. Sıklıkla ortaya çıkması sebebiyle çoğu zaman önemsiz görülmesine neden olmakla birlikte aslında uzman bir doktor eşliğinde tedavi edilmesi gereken önemli bir rahatsızlıktır.

İşyerinde belli tetikleyiciler yüzünden artan depresif duygu ve düşünceler, iş yaşamı kadar sosyal yaşamı da olumsuz olarak etkileyebilir. Çalışma yaşamı hayatın büyük bir çoğunluğunu kapsadığı için de çalışırken yaşanan depresyonla tek başına başa çıkılması zor hale gelir. İş ve sosyal hayatın zorluğu da depresyona eklendiğinde ne yazık ki istenmeyen sonuçlara neden olabilir.

İşyerinde Yaşanan Depresyonunun Belirtileri Nelerdir?

Çalışırken depresyon ile nasıl başa çıkılır sorusuna cevap vermeden önce kişilerin iş performansını ve yaşam kalitesini olumsuz etkileyen depresyon belirtilerini sıralayabiliriz. Depresyon belirtilerini fiziksel, duygusal, zihinsel ve sosyal belirtiler olarak 4 ana gruba ayırabiliriz: 

Fiziksel Belirtiler

1. Yorgunluk ve enerji eksikliği
2. Uykusuzluk ve aşırı uyuma hali
3. Baş ağrısı, migren, kas ağrıları ve sindirim sorunları
4. İştah sorunları ve buna bağlı olarak kilo kaybı veya kilo alma hali

Duygusal Belirtiler

1. Sürekli üzüntü, hüzün ve çaresizlik hissi
2. Keyifsizlik, ilgi kaybı
3. Motivasyon eksikliği
4. Aşırı duyarlı olma hali
5. Kolay sinirlenme
6. Kendine güvensizlik ve değersizlik hissi
7. Belli bir tetikleyici olsun veya olmasın ağlama nöbetleri

Zihinsel Belirtiler

1. Dikkat eksikliği
2. Konsantrasyon ve odaklanma güçlüğü
3. Karar vermede zorlanma 
4. Unutkanlık, hafıza problemleri
5. Negatif düşünceler ve gelecek kaygısı

Sosyal Belirtiler

1. İş hakkında sürekli bir sıkıntı hissetme
2. İş görevlerini yerine getirmekte zorlanma
3. İşyerinde daha önce istek duyulan görevlere karşı ilgi kaybı
4. Yeni sorumluluklar almaya yönelik isteksizlik
5. İş performansında düşüş
6. Kendini sosyal ortamlardan, çevresinden izole etme
7. İş arkadaşlarıyla iletişimde zorlanma veya kaçma
8. İş yerinde uyumsuzluk ve çatışmalar
9. Devamsızlık, işe geç gitme ya da erken ayrılma
10. İşyerinde yaşanan depresyon belirtileri her bir kişide farklılık gösterebilir ya da bu belirtiler zaman içinde değişebilir. Ancak her halükarda bu belirtiler iş yaşamını olumsuz etkileyecek ve kişinin iş performansını düşürecektir. 
11. Çalışırken yaşanan depresyonu tetikleyen bazı durumlar ise şu şekilde sıralanabilir:

• Zorlu çalışma koşulları
• Fazla iş yükü ve buna bağlı iş baskısı
• Ağır iş ortamı, düşük maaş
• İşsizlik korkusu
• Toksik çalışma ortamı
• İşyerinde ayrımcılık, zorbalık, taciz gibi olaylar yaşama
• Ev ve iş arasında denge kurulamaması
• İşyerinde sürekli değişen iş koşulları ve belirsizlikler
• Mükemmeliyetçi bir çalışma ortamı
• İşten tatmin olmama
• İş yerinde izole hissetme

İşyerinde Depresyonla Nasıl Başa Çıkılır?

• İşyerinde depresyon yaşıyorsanız aşağıdaki sıraladığımız ipuçlarından yararlanabilirsiniz. Ancak bunların hiçbiri tedavi amaçlı değildir sadece sorunlarla daha kolay başa çıkmanıza yardımcı olabilecek yöntemlerdir. 

• Depresyonda olduğunuzu kabul edin. Her türlü psikolojik sorunun tedavisinin en önemli adımı bir problemin olduğunu kabul etmekten geçer. Depresyonda olduğunuzu kabul ettiğinizde süreci yönetmekte kolay hale gelir. 

• Destek isteyin. İşyerinde veya dışarıdan profesyonel yardım almak, depresyonla başa çıkmanıza yardımcı olabilir. Bir terapist ya da psikologla görüşmek depresyona neden olan tetikleyiciler ile başa çıkılmasında duygusal destek sağlayabilir. Bağlantı kurabileceğiniz, konuşurken rahat ve güven hissedeceğiniz bir profesyonel size düşündüğünüzden daha fazla yardımcı olabilir.
• Kendinize vakit ayırın. Depresyonla baş ederken en sık karşılaşılan durum kişinin kendisine karşı olan olumsuz duygu ve düşünceleridir. Kendinize vakit ayırarak, hoşunuza gidecek uğraşlar edinerek ruh halinizi iyileştirebilirsiniz. Spor yapmak, meditasyon/yoga yapmak, bahçe işleri, müzik dinlemek, yeni hobiler edinmek kendinizi daha iyi tanımanıza ve kendinizle barışmanıza yardımcı olacaktır. Kendinize bakmak, duygusal ve zihinsel olarak kendinizi daha iyi hissetmenize yardımcı olabilir.
• İş hayatı ile özel hayatınız arasında denge sağlayın. Fazla çalışmak yerine, dinlenmeye ve hobilerinize zaman ayırmaya özen gösterin. Çalışırken kısa, keyifli molalar planlayarak odaklanmanızı da kolaylaştırabilirsiniz.
• İş yükünüzü azaltın. İş yükünüzü azaltmak için önceliklerinizi belirleyin ve gerektiğinde yardım istemekten de çekinmeyin. İş yükünüzü dengeli bir şekilde yönetmek hem stresinizi azaltabilir hem de depresyonla başa çıkmanıza yardımcı olabilir.
• Stresinizi azaltın ya da yönetmeye çalışın. Stresi azaltmak için özellikle nefes egzersizleri, yoga ya da meditasyon gibi teknikler uygulayabilirsiniz. Bu konuda profesyonel destek de alarak stresinizi başarılı şekilde yönetebilirsiniz.
• Sağlıklı bir yaşam tarzı benimseyin. Düzenli egzersiz yapmak, dengeli beslenmek ve yeterli uyumak depresyonla mücadelede yardımcı olabilir.
• Sosyal destek alın. Aile, arkadaşlar veya destek gruplarıyla bağlantı kurmaya çalışın. Sosyal destek almak, duygusal olarak güçlenmenize ve depresyonla başa çıkmanıza yardımcı olabilir.

Depresyonla başa çıkmak zaman alabilir, bazen de profesyonel yardım gerektirebilir. Bu süreçte kendinize ve duygusal sağlığınıza öncelik vermek önemlidir. Depresyon tedavi edilebilir, bu konuda profesyonel yardım istemekten asla çekinmeyin.

Kaynakça

• World Health Organization. (2022). Depression. https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/depression
• National Institute of Mental Health. (2021). Depression. Retrieved from https://www.nimh.nih.gov/health/topics/depression/index.shtml
• Mayo Clinic - "Depression: Symptoms and Causes" (https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/depression/symptoms-causes/syc-20356007)