Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB) Nedir?

DEHB-17072023-5

Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu (DEHB) çocukluk çağında başlayan nörogelişimsel bir bozukluktur. Ergenlik ve yetişkinlik döneminde devam edebilir . Yaygınlığı yaklaşık %1.4-3’dür.  Görülme oranı erkeklerde kadınlara göre daha sıktır. 

Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu (DEHB) temel olarak davranışları etkiler. Kişide sürekli devam eden , kişisel gelişimi engelleyen bir dikkatsizlik ve/veya hiperaktivite ve dürtüsellik davranışları örüntüsü ile kendini gösterir. Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu (DEHB) olan kişiler, aşağıdaki semptomlara sahip olmaktadır:

1.    DİKKATSİZLİK

Dikkatsizlik, kişinin günlük aktivitelerini olumsuz olarak etkiler.

  • Kişinin odaklanmayı sürdürmesinde, 
  • Başladığı görevde kalmasında , 
  • Planlı olmakta

güçlük çekeceği durumları yaşamasıdır. 

Bu güçlükler kişideki herhangi bir kavrama eksikliğinden kaynaklanmaz.  

2.    HİPERAKTİVİTE 

Yetişkinlerde hiperaktivite, aşırı huzursuzluk veya çok fazla konuşma anlamına gelebilir.

Gençlerde bu tablo kişinin sürekli hareket etmek istediği, aşırı derecede kıpır kıpır olduğu, uygun olmayan durumlarda dahi huzursuzluğun ve hareketliliğin devam ettiği tablodur. 

3.    DÜRTÜSELLİK  

Dürtüsel bir kişi, uzun vadeli sonuçları düşünmeden önemli kararlar alabilir.

  • Kişinin düşünmeden hareket edebileceği 
  • Kendini kontrol etmekte güçlük çekebileceği 

anlamına gelir.

Dürtüsellik aynı zamanda, 

  • Kişide anında ödül alma arzusunu
  • Hazzı erteleyememeyi 

içerebilir. 

Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB)  Kimlerde Görülür? Belirtileri Nelerdir?

Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB) genellikle çocukluk çağında tanısı konan bir durumdur. Tanı çoğunlukla ilkokul yıllarında konulur. 

Gençlerde DEHB tanısı konması için semptomların 12 yaşından önce başlamış olması gerekir. Pek çok insan biraz dikkatsizlik, odaklanmamış motor aktivite ve dürtüsellik yaşar. Ancak DEHB olan kişiler için bu davranışlar:

  • Daha şiddetli
  • Daha sık meydana gelirler.
  • Sosyal olarak, okulda veya işte çalışma şeklini etkiler, başarıyı düşürebilir. 

Bir kişinin Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB) tanısı alması için, dikkatsizlik ve/veya hiperaktivite-dürtüsellik belirtilerinin 6 aydan uzun süreli olması, kişinin işleyişini bozması ve kişinin yaşına göre tipik gelişimin gerisinde kalmasına neden olması gerekir.

DEHB’nin tedavisi için farklı seçenekler mevcuttur. Bazı tedavi türleri şunları içerir:

  • İlaçlar
  • Ebeveynler için eğitim ve davranış terapisi,
  • 6 yaşından küçük DEHB'li çocuklar için, Amerikan Pediatri Akademisi (AAP), ilaç denenmeden önce tedavinin ilk basamağı olarak davranış yönetimi konusunda ebeveyn eğitimini önermektedir. 

6 yaş ve üzeri çocuklar için ise öneriler ilaç ve davranış terapisini bir arada içermektedir. 

Daha geniş bilgi için bir sağlık profesyoneline danışmak, Kapsamlı bir değerlendirme ve kesin klinik teşhis için Psikiyatriste ve Çocuk Ergen Psikiyatristine başvurmak önerilir. 

Referanslar: 

1. NIH. Attention-Deficit/Hyperactivity Disorder. Erişim adresi: https://www.nimh.nih.gov/health/topics/attention-deficit-hyperactivity-disorder-adhd Erişim tarihi: 11.04.2023.
2. Thapar, A. et al. Attention deficit hyperactivity disorder. Lancet (London, England), 2016;387(10024):1240–1250. 
3. Wang, T. et al.  Prevalence of attention deficit/hyperactivity disorder among children and adolescents in China: a systematic review and meta-analysis. BMC psychiatry, 2017;17(1):32. 
4. CDC. Treatment of ADHD. Erişim adresi: https://www.cdc.gov/ncbddd/adhd/treatment.html Erişim tarihi: 11.04.2023.

 


 

Öne Çıkanlar

Bu Konuyla İlgili Daha Fazla Bilgi

Tümünü Gör

Daha iyi bir kullanıcı deneyimi sunmak ve hizmetlerimizi daha etkin sunmak için, üçüncü kişilere ait olanlar da dahil, çerezler ve benzer teknolojiler kullanmaktayız. Detaylı bilgi için Gizlilik Politikası’nı ve Çerez Politikası’nı. inceleyebilirsiniz.