Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB) Nedir?

Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu (DEHB), çocukluk çağında başlayan nörogelişimsel bir bozukluktur ve ergenlik ile yetişkinlik döneminde de devam edebilir. Dikkat eksikliği nedir sorusuna cevap olarak, DEHB yaygınlığı %1.4-3 arasında olup, erkeklerde kadınlara göre daha sık görülmektedir. Erişkin dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu olarak da bilinen bu durum, hem çocuklarda hem de yetişkinlerde farklı belirtilerle kendini gösterebilir.

Dikkat eksikliği belirtileri temel olarak davranışları etkiler. Kişide sürekli devam eden, kişisel gelişimi engelleyen bir dikkatsizlik ve/veya hiperaktivite ile dürtüsellik davranışları örüntüsü görülür. Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu (DEHB) olan kişiler, aşağıdaki semptomlara sahip olabilir:

1.Dikkatsizlik

Dikkat eksikliği nasıl giderilir? sorusunu yanıtlamadan önce dikkatsizliğin kişinin günlük aktivitelerini nasıl olumsuz etkilediğine bakalım. Dikkatsizlik, kişinin odaklanmayı sürdürmesinde, başladığı görevde kalmasında ve planlı olmada güçlük yaşamasıyla karakterizedir. Bu durum, kişide herhangi bir kavrama eksikliğinden kaynaklanmaz. Evde dikkat eksikliği testi yaparak bu durumun şiddetini anlayabilirsiniz.

2.Hiperaktivite

Hiperaktivite bozukluğu nedir? sorusunun yanıtı, genellikle aşırı hareketlilik ve huzursuzluk olarak tanımlanır. Yetişkinlerde hiperaktivite, aşırı huzursuzluk veya çok fazla konuşma anlamına gelebilir. Hiperaktivite bozukluğu belirtileri ise çocuklarda kıpır kıpır olma, sürekli hareket etme isteği ve uygun olmayan durumlarda dahi hareketliliğin devam etmesi olarak ortaya çıkar.

3.Dürtüsellik

Dürtüsellik, kişinin düşünmeden hareket etmesi, kendini kontrol etmekte güçlük çekmesi anlamına gelir. Dürtüsel bir kişi, uzun vadeli sonuçları düşünmeden önemli kararlar alabilir. Dürtüsellik, aynı zamanda anında ödül alma arzusu ve hazzı erteleyememe gibi davranışları da içerebilir.

Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB) Kimlerde Görülür? Belirtileri Nelerdir?

Çocuklarda dikkat eksikliği tedavisi genellikle çocukluk çağında başlar ve tanı çoğunlukla ilkokul yıllarında konulur. Gençlerde DEHB tanısı konabilmesi için semptomların 12 yaşından önce başlaması gerekir. Çocuklarda dikkat eksikliği yaşayan bireyler, sık dikkatsizlik, motor aktivite ve dürtüsellik yaşar. DEHB olan kişilerde bu davranışlar daha şiddetli ve daha sık meydana gelir. Bu durum sosyal ilişkileri, okul başarısını ve iş hayatını olumsuz etkileyebilir.

Bir kişinin DEHB tanısı alabilmesi için, dikkat eksikliği testi sonucunda dikkatsizlik ve/veya hiperaktivite-dürtüsellik belirtilerinin en az 6 ay boyunca devam etmesi, kişinin işleyişini bozması ve yaşına göre gelişimsel gerilik göstermesi gerekir.

Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB) Tedavi Yöntemleri

DEHB tedavisi için birçok seçenek mevcuttur. Bazı dikkat eksikliği tedavisi türleri şunları içerir:

• İlaç tedavisi: DEHB tedavisinde sık kullanılan yöntemlerden biridir. Bu ilaçlar mutlaka bir uzman gözetiminde kullanılmalıdır.
• Ebeveyn eğitimi ve davranış terapisi: Özellikle 6 yaşından küçük çocuklarda, dikkat eksikliği olan çocuğun özellikleri dikkate alınarak davranış terapisi önerilir. Amerikan Pediatri Akademisi (AAP), 6 yaşından küçük çocuklar için ilaç yerine davranış yönetimi konusunda ebeveyn eğitimini önerir.
• Dikkat eksikliği için vitamin takviyesi: Bazı vitamin eksiklikleri de DEHB semptomlarını tetikleyebilir. Dikkat eksikliği hangi vitamin eksikliğinden olur sorusuna yanıt olarak, genellikle demir, magnezyum ve çinko eksiklikleri gösterilir. Vitamin takviyesi, dikkat eksikliği tedavisinde destekleyici olabilir. Uzman önerisi eşliğinde bu takviyelerin kullanılması gerekmektedir.

Daha geniş bilgi için bir sağlık profesyoneline danışmak, Kapsamlı bir değerlendirme ve kesin klinik teşhis için Psikiyatriste ve Çocuk Ergen Psikiyatristine başvurmak önerilir.

Kaynakça

• NIH. Attention-Deficit/Hyperactivity Disorder. Erişim adresi:https://www.nimh.nih.gov/health/topics/attention-deficit-hyperactivity-disorder-adhd
• Thapar, A. et al. Attention deficit hyperactivity disorder. Lancet (London, England), 2016;387(10024):1240–1250.
• Wang, T. et al. Prevalence of attention deficit/hyperactivity disorder among children and adolescents in China: a systematic review and meta-analysis. BMC psychiatry, 2017;17(1):32.
https://www.cdc.gov/ncbddd/adhd/treatment.html Erişim tarihi: 11.04.2023.
•  

#evde dikkat eksikliği testi #dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu #dikkat eksikliği belirtileri #dikkat eksikliği testi