Güneş alerjisi güneş ışınlarına maruz kalındığında döküntü ve kızarıklık gibi belirtilerle ortaya çıkan bir alerji türüdür. Güneş alerjisi güneş ışınlarının etkisiyle ciltte ortaya çıkan bir bağışıklık sistemi reaksiyonudur. Alerji hafif semptomlarla ortaya çıkabileceği gibi şiddetli semptomlara da neden olabilmektedir. Nedenlerine ve belirtilerine göre farklı güneş alerjisi türleri vardır. Fotodermatit veya ışığa duyarlılık bozuklukları olarak da adlandırılan güneş alerjileri ultraviyole (UV) ışığa karşı anormal reaksiyonlar ile karakterize edilmektedir. Güneş alerjileri yaygın olarak görülen alerji çeşitleri arasında yer almaktadır.
Güneş alerjileri ortaya çıkma durumlarına, semptomlarına ve diğer özelliklerine göre birkaç farkı türde görülmektedir. Güneş alerjisinin türüne göre tedavi yöntemleri de değişebilmektedir.
Polimorfik Işık Erüpsiyonu (PLE): Güneş alerjilerinin en yaygın türü olan PLE yüksek seviyede UV radyasyonuna maruz kalındığında ortaya çıkmaktadır. Göğüs, kollar ve bacaklar gibi güneşe maruz kalan bölümlerde kaşıntı, kızarıklık, döküntü ya da kabarcıklara neden olmaktadır.
Solar Ürtiker: Dakikalar içinde kaşıntılı kabarcıklarla ortaya çıkan solar ürtiker; güneş ışınlarına maruziyet durumu ortadan kalkınca iyileşmektedir. Batma hissi, kaşıntı, kızarıklık gibi semptomlar bu alerjide sık görülen semptomlardır.
Fotoalerjik Reaksiyon: Bu tip güneş alerjisi; parfümler, kozmetik ürünleri, güneş koruyucular, ilaçlar gibi bileşenlerin UV ışınları ile reaksiyonuyla meydana gelmektedir. Reaksiyon cildin başka bölgelerine yayılabilen kaşıntı ve kızarıklık gibi cilt sorunlarına yol açabilmektedir.
Aktinik Prurigo: Nadir görülen bir genetik durumdur. Genellikle Latin ve yerli Amerikalı popülasyonu etkilemektedir. Güneşe maruz kalındığında yoğun kaşıntı ve cilt lezyonlarının oluşmasına neden olmaktadır.
Kişinin güneş ışınlarına duyarlılığına ve reaksiyonun türüne göre güneş alerjisinin belirtileri değişebilmektedir. Reaksiyonun türüne göre belirtiler yüzün ve vücudun farklı bölgelerinde görülebilmektedir. Örneğin, PLE alerji türünde belirtiler özellikle dudak çevresinde yoğunlaşmaktadır. Güneş alerjisinde yaygın olarak görülen semptomlar şunlardır;
Kızarıklık veya kaşıntılı kırmızı döküntü şeklinde görülebilir.
Kaşıntı, ancak cildi kaşıdıkça artan kaşıntı şeklinde ortaya çıkabilir.
Döküntü veya kırmızı plaklar şeklinde ciltte döküntü olabilir.
Şişkinlik ya da küçük kabarcıklar oluşabilir.
Soyulma, pullanma şeklinde cildin üst tabakası soyularak dökülme şeklinde görülebilir.
Güneş alerjisine neyin ya da nelerin neden olduğu tam olarak bilinmemektedir. Bağışıklık sisteminin güneş ışığına karşı reaksiyonlarının güneş alerjisine neden olabileceği düşünülmektedir. Kalıtsal etkilerinde güneş alerjisine neden olabileceğini düşünen uzmanlar vardır. Bazı ilaçlar ve kimyasallar cildi güneş ışınlarına karşı daha hassas hale getirebilmektedir. Başka bir cilt rahatsızlığına sahip olmak da güneş alerjisine yakalanma riskini arttırabilmektedir. Güneş kremleri, parfümler gibi maddelerin güneş ışığıyla reaksiyonu alerjiye neden olabilmektedir.
Güneş alerjisini önlemeye yönelik olarak şunlar yapılabilir;
Dışarıya çıkmadan önce güneş koruma faktörü (SPF) en az 30 veya daha yüksek olan bir güneş koruyucu kullanılmalıdır (Güneş koruyucunun hem UV A hem de UV B ışınlarına karşı geniş bir korumaya sahip olmasına dikkat edilmelidir).
Dudaklar için de SPF'si 30 veya daha yüksek, dudaklar için özel formüle edilen bir güneş koruyucu kullanılmalıdır.
Güneşin en tepede olduğu vakitlerde dışarıda olmaktan kaçınılmalıdır.
Ultraviyole ışınlara karşı koruma sağlayan güneş gözlüğü tercih edilmelidir.
Vücudu kapatacak şekilde tasarlanan giysiler giyerek dışarı çıkılmalıdır.
Fotoalerjik patlamayı tetikleyebilecek cilt bakım ürünleri ve ilaçlara, özellikle de bazı antibiyotiklere karşı dikkat edilmelidir.
Güneş alerjisini önlemenin en iyi ve kolay yolu güneşe maruz kalmaktan kaçınmaktır. Güneş alerjisi olan kişilerin doktor tavsiyelerine uymaları oldukça önemlidir.
Kaynakça
#Güneş alerjisi #güneş ışınları #solar ürtiker #fotoalerjik reaksiyon #güneş alerjisi belirtileri #güneş alerjisi nedenleri #güneş alerjisi tedavisi #UV ışınları #güneş koruyucu #güneş gözlüğü #cilt bakımı #güneş alerjisi önleme
