Hibrit Ameliyathanelere Hoş Geldiniz

hibritameliyathane

Sağlık Teknolojileri 

Sağlık teknolojilerindeki ilerleme yeni tıbbi bakım organizasyonlarının ve yöntemlerinin geliştirilmesini hızlandırmıştır. Teknolojik gelişim klinik uygulamalarda yüksek verimlilik sağlarken, fizyolojik parametrelerin uzaktan belirlenmesini, iletilmesini, gerçek zamanlı izleme ve kontrol sağlanmasını, telekonsültasyonla hastalara 24 saat çevrimiçi tıbbi danışmanlık sunulmasını, acil durumlarda temel yaşamsal parametrelere anında müdahale edilmesini kolaylaştırmaktadır. Sağlık sektöründe devrim yaratan bu gelişmeler için internet (e-posta, web siteleri), telefon (sabit, mobil), video konferans gibi teknolojiler kullanılmaktadır.

Sağlık teknolojisi yatırımlara açık bir sektördür. Apple, Google ve Samsung gibi markalar özellikle mobil tıp uygulamalarının geliştirilmesiyle ilgilenirken; IBM, görüntü̈ tanıma ve tıbbi yardımcı/robot üretimi için ar-ge yatırımlarını artırmaktadır. Google veri toplama ve analiz havuzları oluştururken, Microsoft ses tanıma ve bulut teknolojileri gibi alanlarda fizibilite çalışmaları yürütmektedir. MegaFon, iletişim hizmetinin yanında sağlık hizmetlerini organize etmek amacıyla video danışmanlık hizmeti olan "MegaFon.Health" i başlatmıştır.1

Kanada, İtalya, Avustralya, İngiltere, Almanya'da 2004-2009 yılları arasında yapılan bir dizi klinik çalışma dijital sağlık teknolojilerinin uygulanmasıyla tespit edilen olumlu gelişmeleri şu şekilde sıralamıştır:

  • Tedavi sonrası uzaktan aktif izlemle evde bakım alan hasta sayısı %90’a ulaşmıştır.
  • Mobil sağlık teknolojilerini kullanan hastaların hastaneye yatışlarında %45 azalma olmuştur.
  • Kardiyovasküler hastalıklar nedeniyle robotik teknolojiler ile tedavi edilenler hastalarda mortalitenin (ölüm) %20-25 oranında azaldığı tespit edilmiştir.
  • Tele-tıp hizmetleri sunulan hastaların aile hekimlerinden memnuniyetlerinin arttığı ve yaşam kalitelerinin iyileştiği belirtilmiştir.
  • Büyük verinin ve yapay zekâ teknolojilerinin kullanımı hizmet kalitesinin iyileştirilmesinde, ilaç tedavisinin zamanında uygulanmasında ve tedaviyle yüksek etkinlik sağlanmasında etkili rol oynamıştır.1

Sağlık teknolojileri kullanılarak hayata geçirilen önemli bir uygulama da hibrit ameliyathanelerdir.

Hibrit kelime olarak Latince “hibrida” kökünden gelmektedir. 2 farklı türün ortak üretimi anlamında kullanılmaktadır. Tıbbi terim olarak hibrit, farklı işlemler ve farklı tedavilerin birleşimidir. Özellikle yüksek riskli hastalarda ve karmaşık patolojilerin tedavisinde minimal invazif cerrahi teknikler ile invaziv kateter girişimlerinin bir arada kullanıldığı hibrit cerrahi oldukça etkili bir tedavi yöntemidir.

Hibrit işlemlerin yapılabilmesi için klasik ameliyathane yerine hibrit ameliyathanelerin kurulması gerekmektedir.3

Hibrit ameliyathane, hastanın tedavisinin en etkin ve güvenli şekilde yapılabilmesi için gerekli olan tüm tıbbi gereçleri içeren bir kavram olarak ortaya çıkmıştır. “Hibrit ameliyathane” kavramı radyo-geçirgen (radyolusen) ameliyathane masası, cerrahi robotlar gibi ameliyathanede kullanılan tüm teknolojik cihazları kapsar.

Hibrit ameliyathane, tanım olarak gelişmiş tıbbi görüntüleme sistemleriyle cihazların aynı anda kullanılabildiği ameliyathane odaları için kullanılan terimdir. Mobil floroskopi cihazlarının 1970’li yıllarda kullanıma girmesiyle ortaya çıkmıştır.

Hibrit ameliyathane kavramı, cerrahın kullanacağı aletlerin yanı sıra anestezi ekibi ve girişimsel radyoloji ekibinin kullanacağı bilgisayarlı ameliyathane tomografisi, minimal müdahaleci cerrahi ekipman, navigasyon sistemleri ve dijital anjiyografi gibi birçok donanımı içermektedir. Hibrit ameliyathaneler günümüzde birçok tıbbi dal tarafından kullanılmaktadır ve her geçen gün kullanım alanı genişlemektedir. Eski dönemlerde basit bir masada cerrahi işlemler gerçekleştirilirken, hibrit ameliyathanede teknolojik donanımla uyumlu masalar kullanılmaktadır. Hidrolik sistemlerin masalara uyarlanması ve masaların modüler hale getirilmesi ideal hasta pozisyonu sağlanmasına olanak vermektedir. Aynı zamanda steril alan bozulmadan uygun radyolojik değerlendirme yapılabilmesi için masaların ameliyathanedeki görüntüleme sistemlerini engellemeyecek şekilde radyo-geçirgen olması gerekmektedir.2

Hibrit ameliyathaneler birçok branş tarafından tercih edilmektedir.

Omurga cerrahisinde implantların uygun ve güvenilir bir şekilde yerleştirilmesi amacıyla hibrit ameliyathane gereksinimi artmıştır. Omurga cerrahisinin hibrit ameliyathanede güvenli bir şekilde yapılmasını sağlayan teknolojik donanımlardan biri nöromonitörizasyondur. Nöromonitörizasyon ameliyat esnasında hastanın nörofizyolojik takibinin yapılmasını ve nörolojik komplikasyonların önlenmesini sağlar. Bununla birlikte yeni nesil filtreli mikroskoplar da hibrit ameliyathanenin donanımı içinde özel bir konumdadır. Hasta ve ekibin daha az radyasyon alması ve ameliyat süresinin kısalması hibrit ameliyatların avantajlarındandır.2

Hibrit ameliyathaneler kalp cerrahisinde de sık tercih edilmektedir. Kalp cerrahisinde hibrit girişimlerde; ameliyathanede floroskopi rehberliğinde çalışan girişimsel kardiyolog, kardiyovasküler cerrah, hemşire, radyolog ve diğer klinik uzmanlar bulunur. Uzman hekim ve hemşireler yan yana, ortak planlanan bir sistem üzerinde, aynı ortamda, eş zamanlı çalışırlar.

Kalp cerrahisinde özellikle robotik cihazların kullanıldığı hibrit girişimlerin toplam maliyeti konvansiyonel cerrahiye göre yüksek diye düşünülse de ameliyat sonrası maliyeti belirgin olarak düşüktür. Çünkü̈ hastalar daha erken dönemde ekstübe edilmekte, yoğun bakım ünitesinde daha kısa süre kalarak daha erken taburcu edilebilmektedir. Hastanın çoklu anesteziye ve çoklu işlemlerle ilgili fizyolojik strese maruz kalması önlenir. Böylece hastalarda tıbbi tedavi için daha az harcama yapılmış olur.

 

Referanslar:

  1. Journal of Innovative Healthcare Practices 2(1), 33-39, 2021 İsmail Şimşir, Buse Mete Sağlık Hizmetlerinin Geleceği: Dijital Sağlik Teknolojileri
  2. TOTBİD Dergisi 2022;21:26-31 Serdar Kahraman Omurga cerrahisinde hibrit ameliyathane
  3. Ege Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi 28 (3) : 97-105, 2012 Doç.Dr. Fatma Demir Korkmaz

Daha iyi bir kullanıcı deneyimi sunmak ve hizmetlerimizi daha etkin sunmak için, üçüncü kişilere ait olanlar da dahil, çerezler ve benzer teknolojiler kullanmaktayız. Detaylı bilgi için Gizlilik Politikası’nı ve Çerez Politikası’nı. inceleyebilirsiniz.