Kalp Sağlığınız için AGE’li Beslenmeden Uzak Durun

Son yıllarda besin tercihlerinde, pişirme tekniklerinde değişimlerle birlikte karbonhidrat ve yağdan zengin beslenme baskın hale gelmiştir. Beslenme alışkanlıklarındaki bu değişimler beraberinde AGE’lere maruziyeti de artırmıştır.¹

İleri glikasyon son ürünleri yani AGE'ler, metabolik veya kimyasal faaliyetler sonucu şekerlenen protein veya yağın neden olduğu biyokimyasal ürünlerdir.¹

AGE'ler vücut tarafından üretebildikleri gibi beslenme kaynaklı da olabilirler. Yaş alma süreci ile kalp-damar hastalıkları, diyabet, böbrek yetmezliği gibi sağlık şikayetleri vücudun kandaki AGE'lerden kurtulma yollarını engeller.²

AGE’lerin Vücut ve Kalp Sağlığı Üzerindeki Etkileri

Beslenme kaynaklı ileri glikasyon son ürünleri kalp, diyabet ve diğer kronik hastalıkları olan kişilerin daha yüksek konsantrasyonlarda kanlarında AGE bulunduğunu göstermiştir. AGE’ler ayrıca vücutta hücrelerin çalışmasını etkileyecek şekilde hücre hasarlarına da neden olurlar.^1,2

AGE İçeriğini Artıran Pişirme Yöntemleri

Tüketilen AGE miktarı, yiyeceklerin nasıl hazırlandığına bağlı olarak büyük ölçüde değişir. Yüksek sıcaklıkta pişirme yöntemleri, özellikle kavurma, ızgara ve kızartma, yiyeceklerdeki ileri glikasyon son ürünleri seviyesini ciddi oranda artırır.¹

Örnek olarak:

• Kızarmış tavuğun altın-kahverengi yüzeyi.
• Lazanyanın çıtır kenarları.
• Yağda kızartılmış yiyeceklerin dış kısmındaki koyu renk, yüksek AGE içeriğinin bir işareti olabilir.

Bir çalışmada, tip 1 veya tip 2 diyabet hastalarının yüksek düzeyde AGE içeren bir yemek yedikten sonra, araştırmacılar vücutlarında artan yangı belirtileri bulgulamışlardır. Ek olarak, bu bileşikler bazı vücut proteinlerinin yapısına ve işlevine zarar verebilir. Bu, genellikle kan damarlarında yağ birikimi olarak adlandırılan ateroskleroza katkıda bulunabilir.²

AGE Seviyesini Azaltmak için Beslenme Önerileri

• Protein açısından zengin yiyecekler: Kırmızı et, tavuk ve balık gibi besinlerde bulunur, ancak baklagillerde daha azdır. Kırmızı eti sınırlı tüketmek önemlidir.²
• Tahıllar: Haşlanmış pirinç ve yulaf ezmesi gibi tahılların AGE seviyesi düşüktür. Ancak işlenmiş ve şekerle tatlandırılmış tahıllarda ileri glikasyon son ürünleri seviyesi artabilir..²
• Süt ve süt ürünleri: Süt ve yoğurt gibi sıvı süt ürünleri, düşük glikasyon son ürünleri içerir. Ancak krema ve tereyağı gibi yoğun ürünlerde oran yükselir.²
• Bitkisel yağlar: Hayvansal yağlara kıyasla daha az AGE içerir.²

AGE Oluşumunu Azaltan Pişirme Yöntemleri

• Düşük sıcaklıkta pişirme: Buharda pişirme veya haşlama yöntemlerini tercih edin.²
• Kızartmadan kaçının: Örneğin, haşlanmış tavuk porsiyonu, kızartılmış tavuktan 6 kat daha az glikasyon son ürünleri içerir.²
• Marine etmek: Etleri sirke veya limon suyu ile marine etmek, glikasyon son ürünleri oluşumunu yarıya kadar azaltabilir.²

Beslenme alışkanlıklarınıza dikkat ederek ileri glikasyon son ürünleri seviyesini kontrol altına alabilirsiniz. Kalp sağlığınızı korumak için yüksek sıcaklıkta pişirme yöntemlerinden kaçınmak ve düşük glikasyon son ürünleri içeren yiyecekleri tercih etmek önemlidir. Eğer diyetinizi düzenlemek konusunda yardıma ihtiyaç duyuyorsanız, bir beslenme uzmanına danışabilirsiniz.

Kaynakça

• Yılmaz B ve ark. Diyet Kaynaklı İleri Glikasyon Son Ürünleri ve Sağlık Üzerine Etkileri. ACU Sağlık Bil Derg 2018; 9(4):349-356.
• American Diabetes Association.http://www.diabetesforecast.org/2014/11-nov/foods-high-in-ages.html

#glikasyon son ürünleri #ileri glikasyon son ürünleri