Metabolizma Ne Zaman Yavaşlamaya Başlar, Nasıl Hızlandırılır?

Vücudun doğru şekilde çalışabilmesi için alınan besinlerin enerjiye dönüşmesi gerekir. Vücuda alınan gıdaların enerjiye dönüşme sürecine de metabolizma denir. Aktivitenin azalması, kas kütle kaybı yaşanması ya da yaşlanma gibi sebeplerden dolayı metabolizma da yavaşlar. Araştırmalar 20 ile 60 yaş arasında metabolizma hızının genel olarak tutarlı kaldığını gösterirken 60 yaşından sonra metabolizma her yıl yaklaşık %0,7 oranında azaldığını da göstermektedir. Fiziksel olarak aktif olunmadığında 30 yaşından sonra her yıl kas kütlesinde %3 veya 5 oranında kayıp yaşanabilir. Az hareket etmek ve fazla kilo almak metabolizma hızının yavaşlamasına neden olabilecek önemli etkenler arasındadır.^1,2

Yaşlandıkça Metabolizma Neden Yavaşlar?

Yaşlandıkça daha fazla kas kütlesi kaybedersiniz. Bunun nedeni ise kas dokusunun dinlenme halindeyken vücut yağından daha fazla kalori yakmasıdır. Ayrıca hormon değişiklikleri de kas kütlesinin azalmasında etkili olabilir. Yaşlandıkça daha az hareket etmek kilo alımına yol açabileceği gibi kas kütlesinin kaybına yol açabilir.³

Yaşlandıkça vücudun ihtiyaç duyduğu kalori miktarı da azalır. Bu durum beslenme değişikliklerine neden olabilir. Kas kütlesindeki değişiklikler insülin direnciyle de ilgili olabilir. Kas kütlesi ne kadar azalırsa metabolizma o kadar yavaşlar. Fiziksel olarak aktif olmama, beslenmeye dikkat etmeme ya da fazla kilolu olma gibi nedenlerden dolayı kas kütlesi azalabilir.³

Metabolizma Yavaşlarsa Ne Olur?

Hızlı bir metabolizmaya sahip vücutta daha fazla kalori yakımı sağlanır. Daha yavaş metabolizma vücudun kaloriye daha az ihtiyaç duymasına neden olur. Yavaş metabolizmaya sahip olmak vücudunuzun gıdayı enerjiye verimli şekilde dönüştürmesini engeller. Metabolizma yavaşlarsa kilo alımı artar ve kilo vermek de zorlaşır. Tüketilen besinlerin enerjiye dönüşmesi azaldığından besinler yağ olarak depolanır. Metabolizmanın yavaşlaması yorgunluk, cilt kuruluğu, saç dökülmesi, tırnakların kırılması, baş ağrısı, unutkanlık veya fazla üşüme gibi sorunlara yol açabilir. Metabolizmanın yavaşlaması özellikle kilo alımı ile yakından ilişkilidir. Metabolizma yavaşladığında kilo almak kolaylaşırken kilo vermek de zorlaşır.⁴

Metabolizmanın Yavaş Olduğunu Gösteren Belirtiler

Metabolizmanız yavaşlarsa vücudunuzun enerji dengesi bozulabilir. Yavaş çalışan metabolizmaya sahip olan kişilerin genel olarak yaşadığı ortak sorunlar olabilir. Metabolizmanızın yavaşladığını gösteren bazı işaretler şöyledir:⁵

• Her zaman yorgun hissetmek
• Kilo vermekte zorluk çekmek
• Şekerli ve yağlı yiyeceklere karşı istek duymak
• Şişkinlik ve kabızlık sorunu yaşamak
• Cildin çok kuru olması

Metabolizmanın Yavaşlamasına Neden Olan Durumlar

Metabolizma çeşitli nedenlerden dolayı yavaşlayabilir. Bazı durumlarda metabolizmayı yavaşlatan bir hastalık söz konusu olabilir. Her insanın metabolizma hızı ve çalışma şekli farklıdır. Bazı insanlarda genetik olarak metabolizma daha yavaş çalışabilir. Genel olarak metabolizmayı yavaşlatan durumlar şunlardır:⁶

• Genetik faktörler
• Hormonlardaki değişimler
• Uyku düzensizlikleri
• Sağlıksız diyetler
• İyotsuz tuz tüketmek
• Vücudun susuz kalması
• Yetersiz kalsiyum
• Yaşam alanlarının fazla sıcak olması
• Kullanılan bazı ilaçlar
• Karbonhidratı tamamen kesmek
• Geceleri uyanık kalmak
• Yemek saatlerini değiştirmek

Metabolizmayı Hızlandırmak İçin Neler Yapılabilir?

Metabolizmayı hızlandırmak için yaşam tarzında bazı değişiklikler yapmak gerekir. Beslenme ve günlük alışkanlıkları sağlıklı şekilde planlamak metabolizmayı hızlandırmaya yardımcı olabilir. Egzersiz yapmak metabolizmayı hızlandıran önemli bir aktivitedir. Günlük en az bir saat yürüyüş yapmak bile metabolizma hızını artırabilir. Metabolizmayı hızlandıran sağlıklı yiyecekler tüketmek mümkündür. Metabolizmayı hızlandırmak için yapılabilecek değişiklikler:⁷

• Protein tüketimine odaklanan sağlıklı beslenmek
• Kaç güçlendirme egzersizleri yapmak
• Glikoz seviyelerini sabit tutan yiyeceklere odaklanmak
• İşlenmiş gıda ve şekerden kaçınmak
• Su tüketimini arttırmak
• Uyku düzenine dikkat etmek
• Yeşil çay ve kafeini dengeli şekilde tüketmek

Bunları yaparak metabolizmanızı hızlandırmış ve günlük yaşam kalitenizi de arttırmış olursunuz.

Kaynakça

1. Metabolism.https://my.clevelandclinic.org/health/body/21893-metabolism
2. Metabolism remains steady from about age 20 to 60, Science research finds.https://thedo.osteopathic.org/2021/09/metabolism-remains-steady-from-about-age-20-to-60-science-research-finds/
3. https://www.jci.org/articles/view/158451
4. Metabolic changes in aging humans: current evidence and therapeutic strategies.https://madisonfamilycare.com/blog/5-signs-you-have-a-slow-metabolism-and-what-to-do-about-it/
5. Signs of a slow metabolism.https://www.mdriveformen.com/blogs/the-driven/10-slow-metabolism-symptoms-what-to-do-about-them
6. How To Speed Up Your Metabolism | 15 Metabolism-Boosting Tips.https://www.myprotein.com/thezone/nutrition/how-to-speed-up-your-metabolism-metabolism-boosting-tips/