Sağlıklı Bir Tatil Yapmanın Sırları: Seyahat Sağlığı Rehberi
Yaz ayının gelmesi ile tatil amaçlı seyahatlerde yoğunlaşmaların yaşandığı bir döneme girmiş bulunuyoruz. Yıl boyunca hayalini kurduğumuz tatilin yaklaşması ise insanı oldukça heyecanlandırıyor. Şimdiden yaza dair birçok hazırlığı yaptığınızı tahmin edebiliriz. Pasaport ve vize işlemleri için aylar önce başlayan süreçler sonucunda tamamlamış, yeni kıyafetler ve güneş kremi alışverişinizi yapmış valizinizi bir hafta öncesinde toparlanmaya başlamış bulunuyorsunuz, değil mi? Peki tatil için her şeyi hazırlarken seyahat sağlığınız için bir hazırlık yaptınız mı?
2022 yılında yaklaşık 7 milyon 250 bin kişi yurtdışı seyahati gerçekleştirdiğini görüyoruz. Ülkemizden uçulan ülke sayısının artması, paket turlar ile artan tatil fırsatları sonucu her geçen yıl yurtdışını ziyaret eden kişi sayısı artmakta olduğunu görüyoruz. Genellikle 1 aydan kısa süreli olarak gerçekleşen bu seyahatler bazen staj veya iş sebebiyle daha uzun süreleri bulmaktadır. Sağlık okuryazarlığının özellikle pandemi dönemi ile beraber artmış olduğu görülmekte. Covid-19 pandemi dönemindeki seyahat kısıtlılıklarının da sağlık gibi bir risk ortaya çıktığında ülkelerin seyahat özgürlüğü gibi temel hak ve özgürlükleri ciddi kısıtlamalar getirebilmektedir. Covid-19 Pandemi sonrasında tekrar seyahat edebilme rahatlığı yakalayan kişiler de seyahat sağlığı konusunda önemli bir farkındalık oluşmuştur.
Seyahate Nasıl Hazırlanalım?
Seyahat öncesinde yapılan hazırlıklar arasında mutlaka sağlık hazırlığınızı da tamamlanmalıdır. Bu hazırlık ile seyahatinizin keyfini bozacak bazı durumların önüne geçer. Ülkemizde seyahat sağlığının iyileştirilme çalışmaları Sağlık Bakanlığının Türkiye Hudut ve Sahiller Sağlık Müdürlüğü tarafından yapılmaktadır. İlgili Müdürlüğün web sitesi, iletişim hattı ve seyahat sağlığı merkezleri üzerinden bu çalışmaları gerçekleştirmektedir. Seyahat öncesi yapılması gerekenler arasında:
- Gidilecek bölgeye özgü koşulları öğrenerek alınması gereken sağlık tedbirleri hakkında bilgilenin
- Gerekli sağlık kontrolleriniz gerçekleştirin
- Kronik hastalığınız varsa, kullandığınız ilaçları ve dozlarını belirten doktor raporunu yanınızda bulundurun
- Bazı ülkelerin ilaç taşıma ve bulundurma konusundaki kurallarını ilgili ülkenin Sağlık Bakanlığı veya konsoloslukları üzerinden öğrenin
- Düzenli kullanmanız gereken ilaçları yedekli olacak şekilde bir çanta içerisinde taşıyın
- İlaçları kutusu ve doktor raporu ile birlikte taşımanız sınır kontrolleri sırasında kolaylık sağlar
- Isı, ışık vb. koşulları ile taşınması gereken ilaçları, koşul şartlarını sağlayan çanta veya teçhizatlar ile taşınarak ilaçların bozulmasının önüne geçilmeli
- Gideceğiniz ülkenin sağlık koşullarını, hastane ve eczane gibi sağlık kurumlarına ulaşım imkanlarını öğrenin
- Mutlaka temiz ve mümkünse paketli su kullanın
- Özellikle hijyen ve sağlık şartlarının yetersiz olduğu bölgelerde çiğ, iyi pişmemiş yemek, salata, pişmemiş sebze, pastörize edilmemiş süt ve süt ürünleri gibi yiyecek ve içeceklerden kaçının
- Sivrisinek ve diğer böceklere karşı gerekli önlemleri alın
- Özellikle kedi, köpek, maymun gibi hayvanlarla temastan kaçının ve ısırılmanız ya da yaralanmanız halinde hemen sağlık kuruluşlarına başvurun
- Gideceğiniz ülke ile salgın hastalık riski varsa aşı ve önleyici ilaç tedavisi öneriliyorsa gerekli süreler öncesinde bu aşı ve ilaç tedavisine başlayın
- Zorunlu olmamakla birlikte Sağlık Bakanlığı ve Dünya Sağlık Örgütünün kapsamlı bir yurtdışı sağlık sigortası yaptırılmasını önermekte (ör. Kaza, hastalık, sağlık sorunlarında ülkeye transferin sağlanması)
Yurtdışında hastalanırsanız ne yapmanız gerekir?
Gerekli tedbirlerin aldıktan sonra güzel bir tatil vakti demektir. Fakat hastalıklar tatile çıkmadığı için bizi tatilimizde rahatsız edebilirler. Bu gibi durumlara hazırlıklı olmakla birlikte tedavi ihtiyacımız olabilir. Sağlık Bakanlığının seyahat sağlığı sitesinde (https://www.seyahatsagligi.gov.tr/) bulunduğumuz ülkeyi seçerek hastanelere ulaşımı ve tedavi imkanları hakkında gerekli bilgiyi alabilirsiniz. İnternet erişiminizin olmadığı durumlarda bulunduğunuz ülkedeki Türkiye Konsolosluğu veya Sağlık Bakanlığının Seyahat Sağlığı Danışma Hattı (444 77 34) ile iletişime geçin. Eğer seyahat öncesinde geçerli bir seyahat sağlığı sigortası yaptırdıysanız sigorta şirketiniz ile de iletişime geçebilirsiniz.
Sağlık kurumları ile ilgili gerekli bilgileri aldıktan sonra hastane ve diğer sağlık kurumlarında gerekli muayeneler sonucunda seyahatinizin devamı konusunda hekimden bilgi alabilirsiniz. Muayene sonrası tedavi başlangıcında reçete ve ilaç temini için lisanslı eczaneler üzerinden temin edin.
Eczane dışında veya internet üzerinden satılan ilaçlardan sahtecilik riski sebebiyle uzak durun. Benzer şekilde yanınıza aldığınız kullanmanız gereken ilaçların bitmesi veya kaybolması durumunda benzer bir yol izlemelisiniz. Seyahat sonrası ülkeye döndüğünüzde gördüğünüz tedavi ve kullandığınız ilaçlar ile birlikte kendi doktorunuza başvurup bilgilendirme yapmalısınız.
Seyahatin güzellikleri ile beraber yaşanabilecek bazı tatsız durumları da aklımızda bulundurmalıyız. Hazırlıklı olmak bu tatsız durumları hızlıca çözebilmemize yardımcı olur. Seyahat sağlığı konusunda daha detaylı bilgi almak için seyahatten yaklaşık 4-6 hafta öncesi https://www.seyahatsagligi.gov.tr/ ve 444 77 34 numaralı danışma hattı üzerinden iletişime geçerek gerekli bilgileri edinebilirsiniz.
Referanslar
1. https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Turizm-Istatistikleri-IV.Ceyrek:-Ekim-Aralik-ve-Yillik,-2022-49606 [Internet]. 2023 [Erişim Tarihi 21.06.2023]
2. http://www.saglikliyasamkongresi.org/bildiriayrinti/pandemi-surecinde-saglik-okuryazarligi_242 [Internet]. 2023 [Erişim Tarihi 21.06.2023]
3. Dost A. Ve ark, Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi. 2021; 8(2): 239-244.
4. https://www.seyahatsagligi.gov.tr/SeyahatOnerileri [Internet]. 2023 [Erişim Tarihi 21.06.2023]
5. https://www.who.int/travel-advice [Internet]. 2023 [Erişim Tarihi 21.06.2023]
6. https://www.seyahatsagligi.gov.tr/SeyahatOnerileri/SaglikCantasi [Internet]. 2023 [Erişim Tarihi 21.06.2023]
7. Okay G, Özcan T, Güler SB, Ayazoğlu C. Seyahatte sağlık riskleri ve önlemler. Okay G, editör. T.C. Sağlık Bakanlığı Türkiye Hudut ve Sahiller Sağlık Genel Müdürlüğü Seyahat sağlığı el kitabı. 2. Baskı. İstanbul: Nobel Tıp Kitabevi; 2016.
