Uyku Apnesi Nedir? Belirtileri ve Tedavi Yöntemleri Nelerdir?

Apne, kelimesi Yunanca'da soluksuz kalmak anlamına gelir. Uyku apnesi, uyku sırasında tekrarlayan solunum durmaları ile karakterize, oksijen düşmeleri ve uyku bölünmelerine neden olan, ani ölüm riski oluşturan ve birçok vücut sistemini ilgilendiren ciddi bir hastalıktır. 1 Peki, uyku apnesi nedir, belirtileri nelerdir ve uyku apnesi tedavisi nasıl yapılır? İşte tüm detaylar!

Uyku Apnesi Çeşitleri Nelerdir?

Uyku apnesi, iki ana tipe ayrılır:

Santral Uyku Apnesi: Santral uyku apne sendromu, solunum merkezinden gelen solunum dürtüsünün azalması veya kaybolması sonucunda uykuda solunum durmasıyla karakterize bir hastalık tablosudur.²

Obstrüktif Uyku Apnesi (OSAS): Obstrüktif uyku apne sendromu ise uyku sırasında tekrarlayan üst solunum yolu kapanmasıyla karakterizedir ve bu da parçalanmış uykuya neden olur.³

Uyku Apnesinin Belirtileri Nelerdir?

Uyku apnesi belirtileri genellikle hem kişinin kendisi hem de çevresi tarafından fark edilir. En yaygın uyku apnesi belirtileri şunlardır:¹

• Uzun süredir devam eden, yüksek sesli horlama
• Gündüz aşırı uyku hali ve halsizlik
• Gece uykuda solunum durmalarının fark edilmesi
• Sabah yorgun ve dinlenmemiş uyanma
• Sabah baş ağrıları
• Gece aniden boğulma hissi veya çarpıntıyla uyanma

Eğer bu belirtileri yaşıyorsanız, uyku apnesi testi yaptırmanız önerilir.

Uyku Apne Sendroumunun Tedavisi Nedir?

Uyku laboratuvarında yapılan testle hastalığın tanısı konulup, ağırlık derecesi belirlenmektedir. Bu şekilde her hasta için en uygun tedavi şekli planlanmaktadır. Tedavi uygulanan hastaların bir uyku laboratuvarı veya merkezinde düzenli takibi, hasta ve eşinin eğitimi son derece önemlidir. Yalnızca horlamanın kesilmesi tedavi yanıtı açısından yeterli değildir. Ağırlığı ne olursa olsun obstrüktif uyku apne sendromu tedavisinde ilk aşama genel önlemlerin uygulanmasıdır. 1 Uyku apnesi nasıl geçer? sorusunun yanıtı tedavi yöntemlerinde gizlidir:

Genel Önlemler

Uyku Apnesinin Belirtileri Nelerdir?

• Kilo Verme: Obezite, obstrüktif uyku apne sendromunda en önemli risk faktörlerinden biridir. Obezite hem üst solunum yolu açıklığını daraltarak, hem de karında yağ birikimi ile solunum tipini etkileyerek obstrüktif uyku apne sendromuna eğilimi artırmaktadır.
• Yatış Pozisyonu: Uyku sırasında yatış pozisyonu obstrüktif uyku apne sendromunun ağırlığını etkiler. Pek çok hastanın apneleri belirgin olarak sırtüstü pozisyonunda artar. Hastanın sırt üstü yatmasının engellenerek hastalığın ağırlığının azaltılacağı düşüncesiyle çeşitli metotlar denenmiştir.
• Alkol ve Sedatif-Hipnotiklerden (sakinleştirici uyku verici ilaçlardan) Sakınma: Obstrüktif uyku apnelerini tetikleyen ya da şiddetini artıran faktörlerin başında alkol ve sedatif-hipnotik ilaçlar gelir. Ancak sigaranın da hava yollarında iltihabi olaylar sonucu ödem oluşumunu artırarak hava yollarında daralmaya yol açması obstrüktif uyku apne sendromu gelişmesi için bir risk oluşturmaktadır.

Eşlik Eden Hastalıkların Tedavisi

Obstrüktif uyku apne sendromunun pek çok hastalıkla ilişkisi vardır. Ancak bunlar içinde özellikle hipotiroidi ve akromegalinin ayrı bir yeri vardır. Çünkü bu hastalıklarda tek başına hastalığa özgü tedavi verilmesi obstrüktif uyku apne sendromunu ortadan kaldırabilmektedir.

Trafik ve İş Kazaları Konusunda Uyarma

Obstrüktif uyku apne sendromunun klasik semptomlarından biri olan gündüz aşırı uyku hali, trafik ve iş kazalarının iyi bilinen bir nedenidir. Tedavi edilmemiş obstrüktif uyku apne sendromlu hastaların normal popülasyona kıyasla 2-7 kat daha fazla trafik kazasına neden oldukları saptanmıştır.4

Kaynakça

1. Türkiye Solunum Araştırmaları Derneği Uyku Bozuklukları Çalışma Grubu. (t.y.). Uykuda görülen solunum bozuklukları: Horlama ve uyku apnesi (Dr. O. Köktürk, Dr. D. Özol, Dr. A. Kanbay, Dr. H. İnönü Köseoğlu, Dr. H. Lakadamyalı & Dr. Ş. Yosunkaya).
2. Dursunoğlu, N. (2018). Santral uyku apne sendromları [Central sleep apnea syndromes]. Türkiye Klinikleri Journal of Cardiology - Special Topics, 11(1), 22–28.
3. Marshall NS, Wong KK, Liu PY, Cullen SR, Knuiman MW, Grunstein RR. Sleep apnea as an independent risk factor for all-cause mortality: the Busselton Health Study. Sleep. 2008 Aug;31(8):1079-85. PMID: 18714779; PMCID: PMC2542953.
4. Köktürk, O., & Ulukavak Çiftçi, T. (2002). Uykuda solunum bozuklukları dizisi: 12 - Obstrüktif uyku apne sendromu: Genel önlemler ve medikal tedavi. Tüberküloz ve Toraks Dergisi, 50(1), 119–124.

#uyku apnesi nedir #uyku apnesi belirtileri #uyku apnesi tedavisi #uyku apnesi neden olur #uyku apnesi öldürür mü #uyku apnesi testi #uyku apnesi kesin çözüm #uyku apnesi ameliyatı #uyku apnesi nasıl geçer #uyku apnesi testi nasıl yapılır #obstrüktif uyku apnesi #uyku belirtileri nelerdir #uyku apnesi tedavisi nedir