Kırım Kongo Kanamalı Ateşi (KKKA), genellikle kene ısırığı sonucunda ortaya çıkan viral bir hastalıktır. İlk olarak 1944 yılında Kırım'da görüldükten sonra 1969 yılında Kongo'da keşfedilmiştir. Günümüzde bu hastalık çoğunlukla Doğu Avrupa, Güney Avrupa, Akdeniz boyunca, Kuzeybatı Çin ve Orta Avrupa'da görülmektedir. Kırım Kongo Kanamalı Ateşi kene ısırığı yoluyla ve kesim sırasında enfekte olmuş hayvanın kanı ve dokusuna temas yoluyla bulaşabilir.
Kırım Kongo virüsü, kene kaynaklı en tehlikeli virüs olarak ölümcül bir bulaşıcı hastalığa neden olabilir. Endemik bölgelerde keneler aracılığı ile bulaştığı için tarım ve hayvancılıkla uğraşanların bu virüsle karşılaşma riski daha yüksektir.
Enfeksiyonun türüne bağlı olarak Kırım Kongo Kanamalı Ateşi’nin belirtileri değişebilir. Kene ısırığından sonra kuluçka süresi 1-3 gün arasında devam eder. Enfekte kan veya dokularla temastan sonraki kuluçka süresi ise 5-6 gündür. Bu hastalığın kuluçka dönemi, kanama öncesi dönem, kanama dönemi ve iyileşme dönemleri olarak dört aşaması vardır. Genel olarak hastalarda görülen belirtiler şunlardır;
Hastalığın görüldüğü bölgelerde hayvancılık ya da tarım ile uğraşanlar, mezbaha çalışanları, kasaplar, veterinerler, askerler veya korunmasız şekilde piknik ya da kamp yapanlar, bu hastalığa yakalananlarla temas etmiş olan sağlık görevlileri, hasta yakınları ve laboratuvar çalışanları KKKA risk grubundadırlar.
Hyalomma cinsi kenelerin ısırıkları ve bu virüsün bulaştığı hayvanların kanları-dokularıyla bulaşan Kırım Kongo Kanamalı Ateşi, insan temasıyla da yayılabilir. Kan ya da sıvı teması yoluyla insandan insana geçmesi mümkündür. Hasta insan ya da hayvanların vücut sıvıları ve kanıyla temas etmek hastalığa yakalanma riskini arttırır. Bu nedenle hasta kişilerle temas edilirken gerekli önlemlerin alınması gerekir.
Dünya çapında her yıl yaklaşık olarak 15 bin Kırım Kongo Kanamalı Ateşi vakası görülür. Virüse yakalananların %10-40’ı virüsten kaynaklı hayatını kaybeder. Bu viral hastalık vücudun birden fazla organ sistemini etkiler. Meydana gelen enfeksiyona şiddetli kanama eşlik edebilir. Dünya Sağlık Örgütü, Kırım Kongo Kanamalı Ateşi’ni ciddi tehlike içeren bulaşıcı bir hastalık olarak tanımlar. Hastalık ilerledikçe ölümcül kanamalara neden olabilir. Böbrek ve karaciğer yetmezliği gibi ciddi sağlık sorunları ortaya çıkar. Kırım Kongo Kanamalı Ateşi, sağlık sistemi yetersizliği olan coğrafyalarda daha fazla ölüme neden olabilir.
KKKA tedavisi destekleyici bakım yöntemleri ile planlanır. Hastalığı tedavi edecek bir aşı henüz yoktur. Hastalığın tedavisinde etkili olduğu düşünülen bazı ilaçlar bulunur. Sıvı ve elektrolitlerin değiştirilmesini, oksijenasyon veya solunum desteğini ve ağrı kesici ilaçları içeren tedaviler yaygın olarak uygulanır. Bazı çalışmalar ribavirin adlı antiviral bir ilacın Kırım Kongo Kanamalı Ateşi olan bireylerin tedavisinde etkili olduğunu göstermiştir. Kırım Kongo Kanamalı Ateşi, Dünya Sağlık Örgütü biyogüvenlik seviyesi 4 olarak belirlenmiş bir hastalıktır. Bu nedenle tedavi sürecinde tedaviyi uygulayan sağlık çalışanlarının sıkı prosedürlere uymaları gerekir.
Kırım Kongo Kanamalı Ateşi’ne yakalanmamak için kene ısırma riski olan bölgelerde bulunmamaya dikkat edilmelidir. Bu tür bölgelerde bulunacak kişiler vücutlarını örten giysiler giymelidir. Kene olması yüksek ihtimal olan yerlerden dönüldüğünde tüm vücut dikkatlice kontrol edilmelidir. Vücutta kene olduğu fark edildiğinde çıplak elle keneye dokunmayın. Eldiven kullanarak veya cımbız ile tutularak keneyi vücuttan hemen çıkarmak gerekir. Kene çıkarıldıktan sonra 10 gün içinde ateş, baş ağrısı, bulantı, kusma, ishal gibi belirtiler görülürse en yakın sağlık kuruluşuna gidilmelidir.
Kaynakça
#Kırım Kongo Kanamalı Ateşi #KKKA #Kırım Kongo virüsü #kene ısırığı #Kırım Kongo Kanamalı Ateşi tedavisi
